İşxan Miroyev

İşxan Miroyev

Oligarşi Putin'e karşı

Batının yaptırımları Rusyalı iş çevrelerini rahatsız etmeye başladı. Bazı iş adamları Putin’le aynı karede bile çıkmak istemiyorlar, onun katıldığı etkinliklere katılmamaya çalışıyorlar.

Rusya ve yabancı uzmanların görüşüne göre yakın zamanda Rusya karşıtı "soğuk savaşın" yeni aşamasına başlanacak. Bu aşama ABD'nin Putin’e yakınlığıyla bilinen iş adamlarına karşı yaptırım listesini açıklamasıyla başlayacak. Washington böylelikle bu oligarşi kesimini Rusya'da yeni bir darbe için örgütlemeye zorlayacağını düşünmekte.

Rusyalı şirketlere karşı yaptırımlar listesinin Şubat ayının başında Dışişleri Bakanlığı tarafından senatoya sunulması bekleniyor. Bu yaptırımlar Donald Trump’ın imzaladığı "Amerikan düşmanlarına yaptırımlar aracılığıyla karşı koyma" yasası çerçevesinde yapılacak. Bu yasada Rusya, Iran ve Kuzey Kore karşıtlar olarak adlandırılmış. Clington döneminde dışişlerinde memur olan şimdi ise "Atlantic Council" düşünce merkezinde çalışan Deniel Frayd Washington’un böylelikle Rusyalı iş adamlarını "Amerikan sisteminden kesmeyi, Amerikan dolarının dışına çıkarmayı ve çalışamaz hale getirmelerini hedefliyor."

Tabii ki doğal olarak "tüm bunlar ne için" sorusu akılla gelmekte.

Bunun siyasi amacı belli. Amerikan yönetimi Rusya başkanının her yere kendi adamlarını yerleştirdiğini ve bu insanların gelirlerinin ve hayat seviyelerinin Putin’in isteğine bağlı olduğunu düşünüyor.

Putin’e yakın olduğu bilinen oligarşi kesimi bu sayede Rusya’nın ulusal zenginliklerinin kontrolünü ellerinde tutuyor. Onlar Putin’in dünyada etki yaratma ajanlarıdır.

Öyle gözükmektedir ki batının yaptırımları gerçekten de Rusyalı iş çevrelerini çok rahatsız etmeye başladı. Şimdiden bazı iş adamları Putin’le aynı karede fotoğraf bile çektirmek istemiyorlar ve onun katıldığı resmi etkinliklere katılmamaya çalışıyorlar. Gelecek yaptırımların korkusu yaptırımlardan daha da etkili gözükmekte. Geleceğe ilişkin korku bu oligarşi kesimlerini Kremlin'in politik çizgisine karşı harekete geçmeye zorlayacak.

Rusya iktidarının bu zengin kesime yardım etmeye hevesli olmaması bu durumu daha da gerginleştiriyor. Bu zengin kesimin kendi kapitallerinin (yatırım ve finans) dış ülkelerden getirilmesi konusunda yaptıkları öneriler hükümet tarafından ilgi görmedi. Finans Bakanlığı bunun mümkün olmadığını açıkladı ve bu da Forbes zenginler listesinde bulunan birçok Rusyalı zengini kaygılanmaya götürdü.

Tabii ki hükümetin devlet hazinesinden bunu karşılamaya yanaşmaması da anlaşılır çünkü bu durumda zenginlerin yükü halkın omuzlarına yüklenmiş olacak. Seçim öncesi böyle bir adım mantıklı da değil. Ama oligarşi kadar olmasa da bakanlar da zenginler ve onlar da bu yaptırımlardan zarar görmekteler. Tabii daha çok da manevi zarar görmekteler.

Rusya Ekonomik Gelişme Bakanı Maksim Oreşkin bu yaptırımları "hakaret" olarak nitelendirdi. Tabii ki Rusya bürokrasisinin ve oligarşisinin bu kaygıları Rusya’daki liberal muhalefeti sevindiriyor. Zaten bu muhalefet temsilcileri ABD’ye yaptırımları isabetli uygulama konusunda yardımcı olmaktadırlar. Herkes için zor dönemler başlamış gibi gözükmekte. Eğer Putin seçimlere kadar iktidar hiyerarşisini yukardan aşağıya kadar zenginlerden alıp zengin olmayan ve yurtsever olan kesimle değiştirmeyi başaramasa o zaman bu hiyerarşi denetimden çıkabilir. Ve Rusya bundan zarar görebilir.

Rusya bürokrasisi çok uyanık ve korkaktır. Rusya devlet başkanının gerçek desteği ve eliti ise güvenlik güçlerinden oluşmakta. En son 8 yıl ağırlaştırılmış hapse mahkum edilen eski Ekonomik Gelişme Bakanı Aleksei Ulyukaev gibi herkes onların kurbanı olabilir.

Son dönemlerde yoğun bir biçimde elitlere ulusallaşma, birleşme, iktidara bağlılık, yurtseverlik ve aynı gemide elken açmaya çağrı var... Soru şudur: Hangi gemide? Bence sanki bu denizaltı gemisidir. Çünkü denizaltı gemisinden kaçış yok.

Önceki ve Sonraki Yazılar
İşxan Miroyev Arşivi