2017’de bölgede 18 bin 507 ihlal yaşandı

2017’de bölgede 18 bin 507 ihlal yaşandı
İHD Diyarbakır Şubesi 2017 İnsan Hakları İhlalleri Raporu’na göre bölge illerinde 18 bin 507 hak ihlali yaşandı.

Remzi BUDANCİR


ARTI GERÇEK- İHD Diyarbakır Şubesi hazırladığı ‘Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2017 Yılı İnsan Hakları İhlalleri Raporu’nu dernek binasında düzenlediği basın toplantısı ile açıkladı. Basın toplantısında konuşan İHD Genel Başkan Yardımcısı ve Diyarbakır Şube Başkanı Raci Bilici, 18 aydır devam eden ve Ocak ayında 3 ay daha uzatılan OHAL döneminde hak ihlallerinde ciddi artış yaşandığına dikkat çekti.

'OHAL BASKI REJİMİNE DÖNÜŞTÜ, HAK İHALLERİ ARTTI'

OHAL döneminde binlerce kamu çalışanı ve akademisyenin ihraç edildiğini, basına yönelik ağır baskıların devam ettiğini ifade eden Bilici, 145 gazeteci ve medya çalışanının halen hapishanelerde olduğunu hatırlattı. OHAL’le vücut bulan baskıcı ve otoriter yönetimin, Türkiye’de demokratik siyaset kanallarını kapattığını ifade eden Bilici, "HDP eski Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın da aralarında bulunduğu (9 HDP’li ve 1 CHP’li olmak üzere) 10 milletvekilli halen hapishanelerde tutuklu bulunmaktadır. DBP’li belediyeler olmak üzere kayyım atamaları, süreç içerisinde devam etmiştir. Bugün itibariyle tespit ettiğimiz verilere göre, 102 DBP’li belediyeden 93’üne kayyım atanmıştır. 65’i aşkın belediye eş başkanı ise halen tutuklu bulunmaktadır" dedi.

2 BİN 900 EVE BASKIN DÜZENLENDİ, 788 KİŞİ TUTUKLANDI

2017 yılında bölgede insan hakları ihlallerinde çok ciddi artış yaşandığını ifade eden Bilici, şunları söyledi: "2017 yılında bölgede, tespit edebildiğimiz verilere göre 20’si çocuk 3 bin 878 kişi gözaltına alınmış, 2’si çocuk 788 kişi ise tutuklanmıştır. Yine en az 2 bin 900 ev ve işyerine baskın düzenlenmiştir. Özellikle sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek "yasa dışı örgüt üyeliği" "yasa dışı örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek" "yasa dışı örgüt propagandası yapmak" gibi ağır suçlamalarla gerçekleştirilen gözaltı ve tutuklanmaların, kişi güvenliği ve özgürlüğünün açık bir ihlali olduğunu belirtmek istiyoruz."

18 BİN 507 İHLAL YAŞANDI

2017 Yılı İnsan Hakları İhlalleri Raporu bilançosunu açıklayan İHD Bölge Temsilcisi Abdusselam İnceören, 2017 yılında toplam 18 bin 507 hak ihlali yaşandığını söyledi. Önceki yıllara oranla bu verinin oldukça yüksek olduğunu belirten İnceören, hazırlanan raporun detaylarını paylaştı:

*Güvenlik güçleri tarafından 9 kişi öldürüldü, 10 kişi yaralandı. Köy korucuları tarafından 2 kişi yaralandı. 2 mahpus cezaevinde şüpheli bir biçimde yaşamını yitirdi. 8 kişi faili meçhul saldırılarda yaşamını yitirirken, 1’i kadın 10 kişi ise yaralandı.

*Resmi hata ve ihmal sonucu 19 kişi yaşamını yitirirken, 173 kişi ise yaralandı. Bunlardan zırhlı araç çarpmaları sonucu; 7’si çocuk 20 yurttaş yaşamını yitirdi, 3’ü çocuk 38 yurttaş ise yaralandı. 9 asker ve polis, şüpheli bir şekilde yaşamını yitirdi.

*2017 yılında 5 siyasi parti üyesi, 3 gazeteci, 1 öğrenci, 1 öğretmen, 2 yerel yönetici, 3 avukat ve 1 sağlık çalışanı gerçekleşen saldırılarda yaralanırken, 1 doktor ise yaşamını yitirdi.

*Bölge kentlerinde gerçekleşen silahlı çatışmalarda; 136 güvenlik görevlisi yaşamını yitirirken, 258’i de yaralandı. 461 silahlı örgüt militanı yaşamını yitirirken, en az 6 örgüt militanı da yaralandı. Çatışmalar arasında kalan 11 sivil yurttaş yaşamını yitirirken, 1 sivil yurttaş ta yaralandı.

*Silahlı örgütlerin eylemleri sonucunda 13 kişi yaşamını yitirdi, 32 kişi ise yaralandı. 17 kişi de, silahlı örgüt militanları tarafından alıkonulduktan sonra ve gerçekleştirilen saldırılarda öldürüldü.

*Bölge kentlerinde 6’sı çocuk 7 kişi, mayın ve sahipsiz bomba patlaması sonucu yaşamını yitirdi. 17’si çocuk ve 1’i kadın toplam 28 kişi de yaralandı. 1 kişi, sınır hattında İran askerleri tarafından açılan ateş sonucu yaşamını yitirdi.

*15’i erkek, 3’ü kadın ve 2’si çocuk 20 kişi, kimliği belirsiz kişi veya kişilerce kuşkulu bir biçimde öldürüldü.

ÇATIŞMALI ORTAMDA MEYDANA GELEN İHLALLER

*1 köy yakma-boşaltma iddiası gündeme geldi. Operasyon ve silahlı çatışmalar nedeniyle, 13 kez orman yangını meydana geldi. Yüzlerce bölgeyi kapsayacak şekilde, 35 kez özel güvenlik bölgesi ilanları gerçekleşti.

*83 kez sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Yaşamını yitiren 24 örgüt militanına ait cenaze, ailelerine teslim edilmedi. Yaşamını yitiren örgüt militanlarının defin edildiği, en az 8 kez mezar/mezarlık tahrip edildi.

*Bir mezarlıkta bulunan 267 cenaze, savcılık kararıyla alınıp Adli Tıp Kurumuna gönderildi.

KADINLARIN YAŞAM HAKLARIN YÖNELİK İHLALLER;

*13 kadın intihar etti, 1 kadın intihar teşebbüsünde bulundu. 35 kadın aile içi şiddet sonucu katledildi, 24 kadın ise yaralandı. 7 kadın toplumsal yaşamda, saldırı sonucu katledildi, 13 kadın ise yaralandı. 8 kadın cinsel saldırıya maruz kalırken, 5 kadın fuhuş yapmaya zorlandı.

ÇOCUKLARIN YAŞAM HAKLARIN YÖNELİK İHLALLER

*8 çocuk intihar etti. 5 çocuk aile içi şiddet sonucu katledildi, 7 çocuk ise yaralandı. 5 çocuk toplumsal yaşamda, saldırı sonucu katledildi, 2 çocuk ise yaralandı. 95 çocuk cinsel istismara maruz kalırken, 2 çocuk fuhuş yapmaya zorlandı.

İŞKENCE

*29 kişi gözaltında işkenceye ve kötü muameleye maruz kaldı. 153 kişi gözaltı yerleri dışında (sokak-ev baskını) işkence ve kötü muameleye maruz kaldı. 433 mahpus, cezaevinde işkence ve kötü muameleye maruz kaldı. 14 kişi, ajanlık dayatmalarına maruz kalırken, 20 kişi de tehdit edildi. 65 kişi, toplumsal gösterilerde müdahale sonucu veya dövülerek yaralandı. 2 çocuk, okulda şiddete maruz kaldı.

KİŞİ ÖZGÜRLÜĞÜ VE GÜVENLİĞİ

*20’si çocuk 3 bin 858 kişi gözaltına alındı. 2’si çocuk 788 kişi tutuklandı. 2900 ev baskını yapıldı.

*11 yayın yasaklandı. 1 gazete dağıtım bürosuna baskın düzenlendi. 7 basın-yayın organı kapatıldı. 7 İnternet haber sitesi erişime engellendi.

*197 kişi hakkında soruşturma başlatıldı. 76 kişi hakkında dava açıldı. 274 kişiye hapis cezaları verildi.

*15 siyasi parti binası, 15 belediye binası veya eklentisi ile 1 dernek binası saldırı veya baskına uğradı. 35 dernek, 1 vakıf ve 4 eğitim-kültür kurumu kapatıldı.

*Güvenlik güçleri tarafından 17 toplum gösteri veya açık hava toplantısına müdahale edildi. Toplantı veya gösteriler, kimi kentlerde süresiz, kimi kentlerde her ay yenilerek yasaklandı. 2017 yılın içerisinde 17 kez yasaklama kararı açıklandı.

*630 mahpus, gerekçe gösterilmeden sürgün/sevk edildi. 159 mahpus sağlı hakkı ihlaline maruz kaldı. 14 mahpus ve aileleri arasındaki görüşmeler engellendi. 95 mahpus tecrit ve izolasyona maruz kaldı. En az 6 mahpusa disiplin cezası verildi. 11 mahpusun haberleşme hakkı engellendi. 44 mahpus, sosyal etkinlik haklarından mahrum bırakıldı. 4 kez Anadilin kullanımına yönelik hak ihlali meydana geldi.

*Güvencesiz çalışma koşulları sonucu meydana gelen iş kazalarında; 30 işçi yaşamını yitirdi, 26 işçi yaralandı. 931 işçi, işten çıkarıldı. 229 kamu emekçisi/işçi açığa alındı. 4547 kamu emekçisi/işçi yayınlanan OHAL kararnameleriyle ihraç edildi. 83 kamu emekçisi hakkında idari soruşturma açılırken, 20 kamu emekçisine idari ceza verildi.

*1 engelli yurttaş, kamu haklarından yararlanma engeliyle karşılaştı. 1 Engelli yurttaş, cinsel istismara maruz kaldı. 10 Engelli yurttaş, işkence ve kötü muameleye maruz kaldı.

*2017 yılında; 32 belediye kayyım atandı. 465 sağlık hakkı ihlali meydana geldi. 17 kişi mülkiyet hakkı ve 14 kişi de konut hakkı ihlaline maruz kaldı.

Öne Çıkanlar