'ABD'nin hedefi Türkiye'yi İran ve Rusya bloğundan uzaklaştırmak'
İran’la nükleer anlaşmadan çekilen Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Tahran’a yaptırımlar konusunda Ankara’yı zorluyor. Ankara’da temaslarda bulunan ABD heyeti, Türkiye’den uygulama takvimi istedi. Ziyareti değerlendiren güvenlik uzmanı Metin Gürcan, ABD’nin Türkiye’ye dönük baskısının önümüzdeki süreçte daha da yoğunlaşacağını belirterek "Washington yönetiminin Türkiye için koyduğu asıl hedef İran-Rusya-Türkiye blokunu parçalamak, Türkiye'yi bu bloktan uzaklaştırıp, koparmak" dedi.
ABD Hazine ve Dışişleri Bakanlığı yetkililerinden oluşan heyet, Dışişleri Bakanlığı’nda gerçekleştirdiği görüşmede Türkiye’den beklentilerini dile getirdi. Görüşmeye katılan Türk heyetinde diplomatik yetkililerle birlikte Hazine ve Maliye Bakanlığı temsilcileri de yer aldı. ABD’nin İran’la nükleer anlaşmadan 8 Mayıs’ta çekildiğini hatırlatarak İran için alınan yaptırım kararının "müttefiklik" ilişkisi doğrultusunda Türkiye tarafından da benimsenmesi gerektiği mesajı veren yabancı heyetin, Türkiye'den bu konuda bir "uygulama takvimi" istediği de diplomatik kulislerde konuşulmaya başlandı.
DW Türkçe’den Hilal Köylü'nün ulaştığı Türk diplomatik yetkililer, Türkiye ile İran arasındaki komşuluk ilişkisinin "hızlı ve ani kararlarla" yürütülemeyeceğini belirterek ABD'nin Türkiye'den beklentilerine "hızlı yanıt vermenin" mümkün olmadığına dikkat çekti. ABD’li heyetin ziyaretinin ardından Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da "İran gerek ekonomik ve ticari ilişkilerimiz gerek enerji ithalatımız bakımından önemli bir komşumuzdur. Bu nedenle ABD’nin bu alanda uygulayacağı yaptırımlar yakından izlenmeye devam edilecektir" mesajı öne çıktı.
Diplomatik yetkililer Ankara-Washington hattında sadece İran’a yaptırımlar değil, terörle mücadele başta olmak üzere birçok konuda son dönemde yoğun bir temas trafiği yaşandığına vurgu yaptı. Bu trafikte "terör örgütü" suçlamasıyla Türkiye’de tutuklu bulunan ABD’li papaz Andrew Brunson’ın tutukluluk halinin devamına ABD’nin gösterdiği tepki ile Türkiye’nin "terör örgütü lideri" olarak gösterdiği Fethullah Gülen’in ABD’den iadesinin bir türlü gerçekleşmemesi dikkat çekti. Hem ABD hem de Türkiye’nin bu konulara yoğunlaşmış dikkatinin, İran’a yaptırımlar konusunda nereye evrileceği de merak konusu.
LOĞOĞLU: TÜRKİYE'NİN ALABİLECEĞİ HİÇBİR POZİSYON YOK
Türkiye-ABD ilişkilerini çok yakından izleyen, Washington’da bir dönem Türkiye’nin büyükelçiliğini de yapmış olan emekli büyükelçi Faruk Loğoğlu, "Türkiye İran’a yaptırımlarda 'hızlı hareket planı' isteyen ABD’ye karşı bir pozisyon geliştirebilir mi?" sorusuna "Türkiye’nin alabileceği hiçbir pozisyon yok" yanıtını verdi. Loğoğlu’na göre Türkiye ikili komşuluk ilişkilerinin önemini de vurgulasa, İran’la ekonomik ilişkinin kendisi için vazgeçilmez olduğunu da söylese, ABD’nin baskısından kurtulamayacak.
Loğoğlu, ABD’nin İran’a yaptırım konusunda istisna isteyen tüm ülkeleri geri çevirdiğini hatırlattı ve "Kendi hedeflerine kilitlenmiş bir ABD var karşımızda. ABD’nin Rusya ile de yakın temas kurduğunu dikkate alırsak, bölgede İran’ı tek başına bırakmaya çalışma politikasının önümüzdeki süreçte daha da öne çıkacağını görebiliriz" dedi. Loğoğlu, "Sadece İran değil Türkiye de tam anlamıyla ABD’nin kıskacına girmiş durumda. Ankara’nın, ABD’nin baskılarına uzun süre direnmesi mümkün değil" değerlendirmesini yaptı ve Ankara’nın yumuşak bir diplomasiyle sorunların nasıl çözülebileceğine kafa yorması gerektiğini söyledi.
Türkiye’nin ABD’nin İran’a yaptırım beklentisi karşısında ne yapabileceği konusunda değerlendirmelerde bulunan güvenlik uzmanı Metin Gürcan da, "Türkiye’nin İran kaynaklı enerjiye yaşamsal ihtiyacı var. Ekonomide yaşadığı sıkıntı da ortada" hatırlatması yaptı. Türkiye’nin özellikle küçük ve orta boy işletmeleri (KOBİ) ekonomik anlamda sıkıntıya sokacak şekilde İran’la ticareti kesintiye uğratamayacağını düşünen Gürcan, "Ankara, İran’a ticari yaptırımların etrafında dolaşacaktır bir süre ve belki altın takası gibi bir formül geliştirecektir" öngörüsünde bulundu.
ABD’nin Türkiye’ye dönük baskısının önümüzdeki süreçte daha da yoğunlaşacağını belirten Gürcan’a göre Washington yönetiminin Türkiye için koyduğu asıl hedef "İran-Rusya-Türkiye blokunu parçalamak, Türkiye'yi bu bloktan uzaklaştırıp, koparmak". İran-Rusya-Türkiye blokunun özellikle Suriye konusunda ABD’nin karşısına çıktığını anlatan Gürcan, tıpkı Ankara-Washington arasındaki Menbiç anlaşması gibi İran’a uygulanacak yaptırımlar konusunda Ankara’yla varılacak olası bir anlaşmanın da ABD’nin hedefine uygun olacağını söyledi. Gürcan, "Ama bu biraz zaman alacakmış gibi görünüyor. Ankara ile Washington arasındaki müzakere konuları her geçen gün sadece artmakla kalmıyor, derinleşiyor da" yorumunu yaptı. (DIŞ HABERLER SERVİSİ)
