Brunson krizinin özel sektöre maliyeti
TL’deki değer kaybı, başta özel sektör olmak üzere Türkiye’nin dış borç yükünü ağırlaştırıyor. Türkiye-ABD ilişkilerinde baş gösteren gerginlik ve dün başlayan İran ambargosu başta olmak üzere son dönemde yaşanan diplomatik stres, TL’nin dolar ve euro karşısında negatif ayrışmasını körüklüyor.
Bu durum, dış borç yükünü daha da ağırlaştırdı.
Merkez Bankası’nın açıkladığı verilere göre banka dışı firmaların net döviz açık pozisyonu mayıs ayında 217.3 milyar dolar seviyesindeydi.
ÖZEL SEKTÖRÜN DÖVİZ BORCU KATLANIYOR
ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence’in 26 Temmuz’da yaptığı "Andrew Brunson’ı hemen serbest bırakın ya da sonuçlarını katlanmaya hazır olun" açıklamasının hemen öncesinde 4.77 olan dolar/TL kuru, dün itibarıyla 5.39'u gördü. Pence’in açıklaması önce TL cinsinden 1 trilyon 36 milyar TL seviyesinde olan özel sektörün döviz açık pozisyonu, dün itibariyle 1 trilyon 154 milyar TL’ye ulaştı.
Toplamda altı işlem günü içerisinde Türk şirketlerinin üzerindeki dış borç yükü TL bazında 118 milyar TL artmış oldu. Dolar/TL dün yerli yatırımcının satıştan çekilmesinin de etkisiyle gün içinde 5.19’u gördü.
Merkez Bankası, dün dolardaki yükselişlerin önüne geçmek amacıyla dün zorunlu karşılıklara ilişkin değişiklik yaptı. Buna göre, rezerv opsiyonu mekanizması kapsamında döviz imkanı oranı üst sınırını yüzde 45’ten yüzde 40’a düşürdü. Bu değişiklik ile yaklaşık 2.2 milyar dolar bankaların kullanımına geçecek.
Karar sonrası dolar/TL paritesinde hafif düşüşler olsa da, bu düşüşler kalıcı olmadı ve kur gece yarısı uluslararası piyasada 5.4223’e kadar yükseldi.
Öte yandan TL'deki değer kaybının baskısının sürdüğü gösterge 10 yıllık tahvilin bileşik faizi de bu sabah rekor seviye olan yüzde 19.91'den açıldıktan sonra yüzde 19.89 seviyesinde.
Döviz kurlarında dalgalı seyir devam ediyor. ABD ile ön mutabakat sağlandığına ve iki gün içinde bu ülkeye bir heyetin gideceği iddialarının yer aldığı haberler ile birlikte kur 5.18 seviyelerine geriledi. Ancak geri çekilme sonrası dar bantta dalgalı seyir etkili.
Dün 6.22 zirvesini gören euro/TL ise bu sabah 6 liranın altına geriledi. (EKONOMİ SERVİSİ)
