Dolar seçim öncesi haftaya dalgalı başladı

ARTI GERÇEK - Gözler, 31 Mart yerel seçimleri öncesi yeni haftada yine dolardaki hareketlilikte. Geçen haftanın son işlem günü yaşanan yukarı yönlü hareketle 5.46 seviyesinen 5.84 seviyesine tırmanan dolar/TL, seçim haftasına hızlı düşüşle başladı. Kur, geçen pazartesi 5.44'ten açılmış ve cuma gününe kadar dar bantta yatay bir seyir izlemişti.

Ancak ABD ile Golan Tepeleri üzerinde yaşanan anlaşmazlık ve Merkez Bankası'nın net rezervlerindeki düşüşe yönelik endişeler, Türk Lirası'nın diğer gelişen piyasa para birimlerinden daha fazla değer kaybetmesinde etkili oldu. 

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, rezerv hareketinin 5.5 milyar dolarının BOTAŞ'a döviz satımı ve borç ödemelerinden kaynaklandığını söyledi. Öte yandan, Bloomberg’e bilgi veren bir Merkez Bankası yetkilisi son dönemde açıklanan rezerv rakamları ile ilgili olağandışı bir durum olmadığını, Merkez Bankası'nın rezerv biriktirme politikasının devam ettiğini söyledi.

Sert yükseliş nedeniyle Merkez Bankası, bir hafta vadeli repo ihalelerine bir süre ara verileceğini açıkladı, ancak bu karar kurdaki yükselişi durdurmadı. 

MERKEZ'İN REPO İHALELERİNE ARA VERMESİ DE İŞE YARAMADI

Hafta sonu ise BDDK ve SPK'dan dövize ilişkin bazı adımlar geldi. BDDK, Bazı bankaların müşterilerini yanıltıcı ve manipülatif şekilde döviz alımına yönlendirdikleri iddiasıyla soruşturma başlattı. BDDK'nın hemen ardından SPK da JPMorgan'ın raporunun hisse senetleri üzerinde spekülatif etki yarattığına ilişkin yanıltıcı içerik şikayetleri üzerine inceleme başlattı. 

DÖVİZDEKİ HAREKETLİLİĞE ÇİFTE İNCELEME

JP MORGAN SORUŞTURMASI: DÖVİZDE ÇALKANTI ARTABİLİR

ERDOĞAN'DAN DÖVİZ YORUMU: FATURASININ SİZE AĞIR KESECEĞİZ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün Yenikapı'daki Cumhur İttifakı mitinginde dövizdeki yükselişe ilişkin olarak, "Bugünlerde birileri dövizi tırmandırmaya başladı. Ey finans sektörünün içinde olanlar, kalkıp da piyasadan dövizleri toplayıp, 'döviz yükselecek, şöyle, böyle olacak' bu tür provokatif eylemlerin içerisine giriyorsanız bunun bedelini çok ağır ödeyeceksiniz. Seçimin arifesinde bu tür eylemlerin (döviz) içerisine girenlere sesleniyorum: Hepinizin kimliğini biliyoruz. Hepinizin neler yaptığını biliyoruz. Şu anda BDDK ve SPK bazı adımlar attı. Ama şunu bilin ki seçim sonrası bunun faturasını size ağır keseceğiz. Bütün çalışmalar Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yürütülüyor, danışmanlarımız da çalışıyor" yorumunu yaptı. 

Kur, bu sabah yeni haftaya yüzde 3'e yakın düşüşle 5.57'ye kadar gerileyerek başladı. Euro 6.34'e, sepet kur 5.95'e çekildi. Bu sabah saatlerinde yüzde 3'ün üzerinde düşüşle 5.57'ye kadar gerileyen dolar/TL, daha sonra yükseldi ve 5.65'e kadar çıktı.

Bu sabah piyasa gelişmelerine ilişkin bir açıklama yapan Merkez Bankası, banka rezervlerinde yaşanan dalgalanmaların olağan işlemlerden kaynaklandığını ifade ederek, kur tarafındaki oynaklıkların yakından izlendiğini belirtti.

MERKEZ BANKASI: OYNAKLIK YAKINDAN İZLENİYOR

TL'Yİ ZORLAYAN UNSURLAR

Cuma günü S-400'ün ardından Golan Tepeleri kaynaklı Türkiye ABD ilişkilerine yönelik endişeler negatif ayrışmanın önemli bir nedeni olurken, diğer taraftan iç piyasada altı aydır aralıksız her hafta devam eden bireysel döviz talebi TL'deki baskıyı artırıyor.

Bireylerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları 15 Mart haftasında 1.64 milyar dolar artışla 105.7 milyar dolar ile tarihi zirveye yükseldi. Bankacılar yerli talebinin yabancı talebiyle birleşerek tek yönlü dövize yönelik bir talep oluşturmasının piyasada ani hareketleri de beraberinde getirdiğine dikkat çekiyorlar.

Öte yandan, TCMB rezervlerindeki düşüşün de TL'deki sert değer kayıplarında belirleyici olduğu değerlendiriliyor. TCMB rezervleri iki haftada 5.5 milyar doların üzerinde azalırken, cuma günü bir Merkez Bankası yetkilisi rezerv hareketlerinde olağan dışı durum görmediğini açıkladı ve son dönemde 5.3 milyar dolar tutarında dış borç ödemesi ile enerji ithalatçısı kurumlara döviz satımı yapıldığı bilgisini verdi.

Aynı yetkili, "TCMB'nin rezerv biriktirme politikası devam ediyor.. Bahsi geçen hususlar kaynaklı rezerv rakamlarında dalgalanmaların normaldir" diye konuştu.

KURUMLARDAN ADIMLAR ARKA ARKAYA GELDİ

Cuma günkü sert satış baskısının ardından Merkez Bankası kademeli olarak en az 150 baz puanlık sıkılaştırma anlamına gelen likidite adımı açıklamış, ancak bu karar aynı gün satışları yavaşlatamamıştı.

Bu arada BDDK, cuma günkü hareketin ardından ABD merkezli banka JP Morgan hakkında inceleme başlatırken, bankaların müşterilerini "yanıltıcı ve manipülatif" şekilde döviz alımına yönlendirmeleri konusunda da inceleme ve soruşturma açtı.

JP Morgan'a bir soruşturma da hisse senedi piyasası üzerinde "spekülatif" etti yarattığı gerekçesiyle SPK tarafından açıldı.

Soruşturmaya konu JP Morgan raporunda, TL'nin 31 Mart'taki yerel seçimlerden sonra değer kaybetme ihtimalinin yüksek görüldüğü ifade edilerek, bankanın müşterilerine dolar pozisyon öneriliyor.