'Faili meçhullerin yaşandığı coğrafyada barışı konuşmak'

Remzi BUDANCİR

ARTI GERÇEK- Diyarbakır’da kadınlar tarafından gerçekleştirilen 8 Mart Kadınlar Günü etkinlikleri devam ediyor. Dicle Amed Kadın Platformu (DAKAP) tarafından, 8 Mart Kadınlar Günü haftası kapsamında "Kadınlar Barış ve Güvenlik" konulu panel düzenlendi. HDP ve DBP yöneticileri, DAKAP üyeleri, TJA ve çok sayıda kadının katıldığı panelde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) 1325 sayılı kararı ile, kadınlara barış ve müzakerelerde kadına tanınan haklar, üye ülkelerin bu karar karşısında ki tutumu masaya yatırıldı. Panele, Akademisyen Ayşegül Betül Çelik, Eski CHP milletvekili gazeteci Melda Onur ve Fatma Bostan Ünsal konuşmacı olarak katıldı.

'FAİLİ MEÇHULLERİN YAŞANDIĞI COĞRAFYADA BARIŞI KONUŞMAK'

Panelin moderatörü Evran Ulutaş, savaşın ve çatışmanın en büyük mağdurunun kadınlar ve çocuklar olduğunu söyledi. Bölgede 1915’ten günümüze yaşanan olayları hatırlatan Ulutaş, "17 bin faili meçhulün, milyonlarca yerinden edilmişin, bu savaşın bir yöntemi olarak kullanılan kadınların teşhir edilen bedenleri, buzluklarda saklanan çocuk bedenlerinin olduğu bir coğrafyada yaşıyoruz. Her hafta sonu Barış Annelerimizin, Cumartesi Annelerimizin gözyaşları iniyor. Ölüme karşı yaşamı savunan kadınlardır. Çünkü savaş ve çatışmalardan en çok etkilenen yine kadınlar ve çocuklardır. İki sene önce, hemen iki sokak ötede Sur’da yaşananlar var. 1915, 1921 ve 1938’de yaşanan trajediler var. Tüm bu yaşananlar ile yüzleşilmesi, gerçeklik komisyonun kurulması, arşivlerin açılması gerekiyor" dedi. Savaşın ve tarjedinin yaşandığı bu coğrafyada barışın konuşuyor olmasının önemine dikkat çeken Ulutaş, ülkede barışın ancak kadınlar tarafından sağlanabileceğini söyledi. 
 
"BM ÜYESİ ÜLKELER KADININ BARIŞA KATILIMINI SAĞLAMIYOR"
 
Akademisyen Ayşe Betül Çelik, BMGK’nin 1325 kararının içeriğine ilişkin bilgiler verdi. Bu kararla kadınların müzakere masaları ve barış görüşmelerinde yer alması gerektiğini ifade eden Çelik, BM’ye üye birçok ülkenin sadece göstermelik hareket ettiğine dikkat çekti. Çatışmaların ve savaşın olduğu ülkelerde hayata geçirilecek eylem planlarına kadınların katılmasının önemli olduğunu anlatan Çelik, "BM’ye üye 73 ülkenin ulusal eylem planı var. Üye ülkeler bu planları harekete geçirmek için bütçe ayırmıyor. Bu karara uymamanın önündeki en önemli etken ataerkil düşünce" dedi.

KADININ BARIŞTA ROLÜ

Çelik’in ardından söz alan Fatma Bostan Ünal, kadınların barış görüşmelerindeki rolüne dünyadan örnekler vererek anlattı. Kolombiya’da kadınların kutuplaşmayı engellediğini, İrlanda da ise toplumun tüm kesimlerinde aktif rol aldığını ifade eden Ünsal, "İrlanda’da kadınlar ‘Kadın koalisyonu partisini’ kuruyor. Yaşanan eşitsizliği ortadan kaldırmaya çalışıyor. Kadın koalisyona üye olan kadınlar, barış sürecinde çok aktif rol alıyor. Kuzey İrlanda yetkililerinin dediği şey, ‘Kadınlar olmasaydı asla bu barış gerçekleşmezdi’ diyor. Çünkü kadınlar farklı kesimleri bir arada toparlayabiliyorlardı" diye konuştu. Liberya’da ise kadınların Cuma günü caminin önünde, Pazar günü ise Kilise önünde barışı anlattığını ifade eden Ünsal, "Okuma yazma bilmeyenlere çizerek anlattılar. Kadınların mücadeleleri başarılı oldu. Kadınların başarılı olmalarını sağlayan bir başka husus ise yaşadıklarını anlatmalarıdır. Kadınlar maruz kaldıkları şiddetini anlatarak geniş bir kesime ulaşabiliyorlar. Kolombiya’da hafıza merkezi kuruldu. Kadınların yaşadıkları rapor haline getiriliyor" ifadelerini kullandı. 
 
"SAVAŞ SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞİL" 

Sosyal Haklar Derneği Başkanı ve CHP eski Milletvekili Melda Onur, savaşın değil, barışın sürdürülebilir olacağını söyledi. Şu anda savaş devam etse de en sonunda barışın sağlanacağını ifade eden Onur, kadınların çatışmalı ortamın sonlandırılması ve barış süreçlerinin sürdürülebilmesi üzerine çalışması gerektiğini söyledi. Kadınların belirli alanlarda görev almalarının erkekler tarafından belirlenmesini eleştiren Onur,  "Kadınların barış süreçlerine katılımı daha çok kadınlarla ilgili kısımlarla sınırlı tutulmaya çalışılıyor. Meclisteki komisyonlara baktığınızda da bunu görebilirsiniz. Kadınların tüm komisyonlara eşit katılması gerekiyor" dedi. Onur, kadınların güvenlikle ilgili komisyonlarda da yer almasının önemli olduğunu kaydetti.