53 bin 'yığma seçmen' kaydı donduruldu

Derya OKATAN

ARTI GERÇEK- 31 Mart yerel seçimleri öncesi pek çok merkezden, on binlerce kişiyi bulan adres değişikikleri yaşanıyor. Bir dairede yüzlerce kişiyi bulan ikametlerin yanı sıra ahır ve samanlıklarda dahi seçmen kayıtları bulunuyor. 'Yığma seçmen' olarak tarif edilen bu seçmenler YSK tarafından tespit edildi. Sayı 53 bin civarında.

Yüksek Seçim Kurulu, seçmen kayıtlarını İçişleri Bakanlığı'na bağlı MERNİS sisteminden alıyor. Ardından listeler askıya çıkıyor. Siyasi partiler de seçmen listeleri üzerinden olağandışı durumları ilçe seçim kurullarına bildiriyor.

İşte bu itirazlar sonuçlandı. Tüm siyasi partilerin başvuruları sonucunda 53 bin civarında seçmenin gerçekte oturduğu adreslerde oturmadığı tespit edildi. YSK, söz konusu seçmen kayıtlarını dondurdu. Bu, 53 bin civarında seçmenin 31 Mart seçimlerinde oy kullanamayacağı anlamına geliyor. Ancak siyasi partilerin itirazları sürdüğü için bu sayının artması bekleniyor.

YIĞMA SEÇMEN NEDİR?

Her seçim döneminde seçmen kayıtlarıyla ilgili çeşitli sorunlar yaşanırken, bu seçimler öncesinde Türkiye'nin en çok tartıştığı konulardan birisi yığma seçmen, diğer ifadeyle seçmen kaydırmalar oldu. Yığma seçmen, özellikle siyasi partilerin oy oranlarının birbirine yakın olduğu ya da bir partinin bir önceki seçimde oy kaybettiği ilçeler için söz konusu oluyor. Bir ilçeden başka bir ilçeye binlerce kişiyi bulan ikametgah değişiklikleri yaşanıyor. Bir dairede 10'dan fazla kişinin kaydının bulunduğu yerler kolaylıkla tespit edilirken, çok sayıda haneye birer ya da ikişer kişi kaydırılması, "seçim hilesinin" tespitini de zorlaştırıyor.

ADIGÜZEL: TEMEL SORUN YIĞMA SEÇMEN

"Bu seçimlerin temel sorunu yığma seçmen" diyen CHP'nin Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Onursal Adıgüzel, yığma seçmenler konusunda hala itirazlarının sürdüğünü, daha önce yaptıkları başvuruların bir kısmının da sonuçlarını beklediklerini söyledi.

Artı Gerçek'e konuşan Adıgüzel, YSK Başkanı Sadi Güven'in "Her seçim öncesi algı oluşturuluyor" sözlerine de tepki gösterdi. Adıgüzel, "O zaman YSK Başkanı işini ciddi yapacak. Bize 165 yaşında seçmen gönderirse ya da soyadı olmayan seçmen gönderirse, İçişleri Bakanlığı'ndan ne görürsem seçmen kabul ederim mantığı ile yaklaşırsa bu sorunlarla karşılılır" dedi.

YSK'nın yanı sıra İçişleri Bakanlığı'nın da sorumluluğu olduğunu söyleyen Adıgüzel, bir oyun dahi sonuçları değiştirebildiğinin altını çizdi, önceki seçimlerde Sinop, Yalova gibi kentlerde yaşananları hatırlattı.

Adıgüzel, "Mesela Çankaya'yı kazanma şansı yok ama Yenimahalle'de var. Çankaya'daki gücünüzün bir kısmını Yenimahalle'ye kaydırıyorsunuz. Üsküdar'da bu şekilde 7 bin 94 seçmen tespit ettik. Daha bir çok il, ilçe var. Son sonuçları 23 Ocak'ta göreceğiz, YSK seçmen kayıtlarını bu tarihte verecek. Ona göre itirazlarımızı YSK'ya taşıyacağız. YSK, küçük dokunuşlarla düzeltebileceği sorunları çözmüyor. Burada bir açık var, bu açık kapatılmalı ki insanların aklında şüphe kalmasın. Demokrasinin birinci kuralı şeffaf ve güvenilir seçimlerdir. Şaibeli seçimle, seçmen kaydırarak o kentin iradesini değiştirmeye kalkarsanaz onlar da size saygı duymaz" diye konuştu.

ASKER-POLİS GÖREVLENDİRMESİYLE SEÇMEN KAYDIRILIYOR

Yığma seçmenler konusunda HDP'nin de çok sayıda itirazı olurken, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun HDP'yi suçlayan açıklaması dikkat çekti.

Soylu, önceki gün yaptığı açıklamada, "26 doğu ve güneydoğu ilimizde 37 bin 710 adres değişikliği haksız, gerçeğe uygun olmayan şekilde yapılmıştır. Bu konuda en çok zıplayan terör örgütünün siyasi şubesi. Çünkü seçim günü inip oy kullanmak isteyecek" demişti.

Bakan Soylu'nun açıklamaları konusunda Artı Gerçek'e konuşan HDP Batman Milletvekili ve eski YSK temsilcisi Mehmet Rüştü Tiryaki, "Bu bilgiler bizi doğrular nitelikte" dedi ve şöyle devam etti: "37 bin 710 kişi kimdir, bilemem. Bunlarla ilgili ne tür işlemler yapıldığını da bilmiyorum. Biz 49 ilçedeki hukuka aykırı adres değişikliği için ilçe seçim kurullarına başvuruda bulunduk ve düzeltilmesini istedik. Üzülerek belirtiyorum, ilçe seçim kurulları bu taleplerin yalnızca bir bölümünü kabul etti. Bu adres nakillerinin hukuka aykırı olduğunu kabul etti ancak büyük bölümünü reddetti. Biz itiraz süreçlerimizi sürdürüyoruz."

24 Haziran’dan bu yana gerçekleşen adres değişikliklerinin tamamını incelediklerini ve abartılı hareketleri tespit ettiklerini ifade eden Tiryaki, Bakan Soylu’nun açıklaması için "Umarım bizim bahsettiğimiz ve bilgisini verdiğimiz seçmenlerdir. Ve umarım ilçe seçim kurulları beklediğimiz kararları verir" dedi.

SOYLU'NUN AÇIKLAMASI İTİRAF, AMA SUÇU BAŞKALARINA ATIYOR

İçişleri Bakanı Soylu’nun açıklamasını itiraf olarak nitelendiren Tiryaki, "Ama hala günahı başkalarına atmakta kararlı. Bu tamamen AKP’nin il ve ilçe yöneticileri ile İçişleri Bakanlığı’na bağlı güvenlik birimlerinin yaptığı usulsüzlük" dedi.

Tiryaki, İçişleri Bakanlığı'nın 6 binden fazla güvenlik görevlisini 31 Mart günü başka merkezlerde görevlendirdiği yönündeki açıklamasını hatırlatarak, "Bir güvenlik görevlisini sadece 31 Mart tarihinde bir başka yerde görevli yapmak, orada ikamet ettiğini göstermek ve oy kullanma hakkı tanımak açık hukuka aykırılık. İçişleri Bakanlığı, 6 binden fazla güvenlik görevlisini başka merkezlerde görevlendirdiğini açıkladı. Aslında en büyük itiraf buydu. Bu güvenlik görevlileri belediye başkanlığı seçimleri için oy kullanamaz, çok açık. Bunların adres kayıtları hukuka aykırı değiştirilmiştir. Görevlendirildikleri yerler de askeri tesisler, konteyner, misafirhaneler. Buralarda ikamet ediyormuş gibi gösterilerek oy kullanmalarının önü açılmıştır. Biz buna da itiraz ettik" diye konuştu.

KONTEYNERLARA YÜZLERCE GÜVENLİK GÖREVLİSİ KAYDEDİLMİŞ

HDP’li Tiryaki, YSK Başkanı Sadi Güven’in "Hayali seçmen olmaz. Her seçimde algı operasyonu oluyor" şeklindeki sözlerini de değerlendirdi.

"Hayali seçmen" tabirinin olmayan seçmeni ifade ettiğini ve kendilerinin hiçbir zaman bu kavramı kullanmadığını söyleyen Tiryaki, şunları belirtti: "YSK Başkanı’nın kimi kastettiğini bilmiyorum. Biz hayali seçmenden, olmayan vatandaşlardan söz etmiyoruz. Gerçeğe aykırı adres değişiklikleri var. Bu vatandaşlar var ama gerçekte oturmadıkları adreslerde oturuyormuş gibi gösteriliyorlar. Bir dairede 300 kişi, 700 kişi, 6 faklı soyisminde 60 kişi oturuyor gösterilmiş. Iğdır’da 80 kişilik misafirhaneye 374 kişi, konteynerlara yüzlerce güvenlik görevlisi kaydedilmiş. İtiraz ettiğimiz bu, algı değil. Bizim itiraz ettiğimiz seçmenlerin tamamı ili, ilçesi, bina numarası belli olan, adları soyadları belli olan kişiler. Bu bilgileri vererek itiraz ettik."