AKP yüzde 50+1'den pişman mı?

AKP yüzde 50+1'den pişman mı?
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 1 Ekim'de yaptığı açıklamalar, birçok yorumcuya göre 'seçim sistemi değişikliğine yeşil ışık' olarak yorumlandı.

AKP hükümetlerinde uzun süre bakanlık yapan Faruk Çelik'in, cumhurbaşkanı seçilebilmek için yüzde 50+1 oy oranı zorunluluğunun yüzde 40+1'e çekilmesi önerisi konusunda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yaptığı açıklamalar, siyaset gündemini değiştirdi.

Erdoğan'ın bir günde iki farklı tonda yaptığı açıklamalarda önce "iktidarı, muhalefetiyle el ele vererek" böyle bir değişikliği yapabileceklerini belirtmesi, daha sonra da "muhalefet getirirse değerlendirebileceklerini" söylemesi, "yüzde 50+1 kuralı değişir mi?" tartışmasını başlattı.

Ancak ittifak ortağı MHP dahil muhalefetin destek vermediği değişiklik önerisi, "Oyları yüzde 50'nin altına düştü, kamuoyu nabzını yoklamak için bu öneri gündeme getirildi" yorumlarına yol açtı, hatta öneriyi gündeme getiren Faruk Çelik, "kişisel görüşüm" açıklaması yapmak durumunda kaldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da partisinin son MYK toplantısında "Böyle bir tartışma bizim gündemimizde yok" diyerek tartışmaya şimdilik noktayı koyduğu öğrenildi.

Ayşe Sayın'ın BBC Türkçe'de yer alan habere göre, AKP kulislerinde, "yüzde 40+1" önerisinin gündeme gelmesinin nedenleri ve Erdoğan'ın, tutumuna ilişkin şu değerlendirmeler yapılıyor:

'ERDOĞAN TARTIŞMAYI BİTİRDİ'

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 1 Ekim'de yaptığı açıklamalar, birçok yorumcuya göre "seçim sistemi değişikliğine yeşil ışık" olarak yorumlandı.

Ancak bazı AKP yöneticileri, daha önce parti kurullarında bu konuyu konuşmadıklarını ve tartışmadıklarını, Erdoğan'ın "spontan" bir açıklama yaptığını savunuyorlar.

Hatta Erdoğan'ın muhalefete, "bizim böyle bir derdimiz yok, ama sizin bir arayışınız varsa getirin tartışalım" mesajı vermek istediği yorumunu yapıyorlar.

Ancak asıl neden olarak AKP'nin oy oranının, tek başına bir anayasa değişikliğine yetmeyecek olması gösteriliyor.

Erdoğan'ın da bu tabloyu gördüğü ve tartışmanın büyütülerek, muhalefet tarafından parti aleyhine kullanılmasını engellemek için tartışmayı "Böyle bir tartışma bizim gündemimizde yok" dşyerek sonlandırdığı ifade ediliyor.

AKP YÜZDE 50+1'DEN PİŞMAN MI? 

AKP'de yüzde 50+1 konusundaki en önemli yakınma konusunun ittifakları zorunlu kılması olduğu biliniyor.

AKP'de de partinin kemik oyunun yüzde 40'larda olduğu, yüze 50+1 oy oranının aşağı çekilmesi halinde MHP ile ittifak baskısından kurtulma avantajı sağlayacağı ifade ediliyor.

Hatta anayasa yapım sürecinde yüzde 50+1 kuralının daha çok MHP'nin talebi doğrultusunda anayasaya koyulduğu ifade ediliyor.

Ancak artık o dönemdeki tartışmaların yeniden gündeme taşınmasının anlamı olmayacağı, henüz bi yıllık sistemin yeniden tartışmaya açılmasının kamuoyunda "zafiyet" olarak algılanacağı vurgulanıyor.

'YÜZDE 50+1'İ İNDİRMEK SİSTEMİN MATIĞINA AYKIRI'

TBMM Başkanı Mustafa Şentop dahil, anayasa yapım sürecinde etkin rol alanlar, "yüzde 50+1" kuralının "başkanlık sisteminin doğası" gereği olduğunu savunuyor.

Tek kişinin seçildiği sistemlerin temel özelliğinin, birinci turda "yüzde 50+1" kuralı olduğuna işaret ediliyor. AKP'li üst düzey bir yönetici, "Cumhurbaşkanımız ilk seçimde 21 milyon, ikini girdiği seçimde 24 milyon oy aldı. Bu büyük bir oran. Zaten, ilk turda, 50+1 geçemediğinizde de iş bitmiş değil, ikinci tur var ve en yüksek oy alan seçiliyor. Başkanlık sisteminin doğası böyle. Biz koyduğumuz, hatta zorlaştırdığımız kurallar üzerinden tekrar kazanmaya talibiz" değerlendirmesini yapıyor.

'TESLİMİYET VE MEŞRUİYET SORUNU OLUŞTURU'  

Seçilme yeterliliğinin yüzde 40+1'e çekilmesinin bir başka sakıncası olarak da temsiliyet sorunu yaratması ve istikrarı bozma potansiyeli gösteriliyor.

Zira, yüzde 50'nin üzerinde bir oyla seçilen cumhurbaşkanının, hem toplumun çoğunluğunu temsil etmesini sağladığı, hem de meşruiyet tartışmasını tamamıyla ortadan kaldırdığına dikkat çekiliyor.

Bu oranın altındaki oyla seçilen cumhurbaşkanının, karşısındaki muhalefet kitlesi daha geniş olacağı için yönetmede sıkıntı yaşayacağı vurgusu yapılıyor. Partide ayrıca, böyle bir değişikliğin, kamuoyunda, "oyları düşüyor" algısına yol açacağı gibi, kısa sürede bir değişikliğe gidilmesinin, sistem zafiyetine yol açacağı değerlendirmesi de yapılıyor.
 

Öne Çıkanlar