Çatışmalı sürecin mağduru çocuklar: 41 çocuk hayatını kaybetti

Remzi BUDANCİR

ARTI GERÇEK- İnan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, "2018 Yılı Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Çocuk Hak İhlalleri Raporu"nu açıkladı. Açıklamayı okuyan İHD Diyarbakır Şubesi Çocuk Komisyonu Üyesi Avukat Ercan Yılmaz, çocukların maruz kaldıkları hak ihlallerinin artarak devam ettiğini söyledi.

ÇOCUKLARIN KARŞILAŞTIKLARI HAK İHLALLERİ ARTARAK DEVAM EDİYOR

35 yıldır bölgede devam eden çatışmalı süreç ve yaşanılan hak ihlallerinin en çok çocukları etkilediğini belirten Yılmaz, çatışmalı ortamların yaşandığı bölgelerde sahipsiz bırakılan askeri mühimmatların çocukların ölümüne ve yaralanmalarına neden olduğuna dikkat çekti. Çocukların maruz kaldığı hak ihalelerinin 2018 yılında da artarak devam ettiğini belirten Yılmaz, "Çocuklar, 2018 yılında anadillerinde eğitim haklarını kullanamadıkları için gelişimsel olarak olumsuz etkilendiler. Hayatı anlama ve anlamlandırma süreçlerinde desteklenmek yerine kısıtlandılar. Güvenlik güçleri tarafından açılan ateş sonucu öldürüldüler. Güvencesiz ve yasaya aykırı bir şekilde çalıştırıldılar. Tutuklandılar ve özgürlüklerinden mahrum bırakıldılar. Kapatıldıkları yerlerde şiddete ve işkenceye maruz kaldılar" dedi.

ÇATIŞMALI ORTAM EN ÇOK ÇOCUKLARI ETKİLİYOR

Çocukların gözaltında ve gözaltı yerleri haricinde işkence ve kötü muamele uygulamalarıyla karşılaştıklarına dikkat çeken Yılmaz, hak ihalelerine ilişkin hazırladıkları bilançoyu da paylaştı.

Buna göre, 2018 yılında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde;

1 çocuk güvenlik güçleri tarafından açılan ateş sonucunda hayatını kaybederken 1 çocuk da yaralandı.

Silahlı çatışma sonucunda 1 çocuk yaralanırken, bombalı saldırılarda 1 çocuk hayatını kaybetti.

Resmi hata ve ihmal sonucunda 3 çocuk yaşamını yitirirken 46 çocuk yaralandı.

Mayın ve sahipsiz bırakılan patlayıcıların infilak etmesi sonucu 2 çocuk hayatını kaybederken, 2 çocuk yaralandı.

2 çocuk kuşkulu bir şekilde, 3 çocuk da intihar sonucunda yaşamını yitirdi. 4 çocuk ise intihara teşebbüs etti.

22 ÇOCUK İŞÇİ HAYATINI KAYBETTİ

Başbakanlık genelgesi ile çocuk işçiliği ile mücadele yılı olarak ilan edilen 2018 yılında İş sağlığı ve İş Güvenliği Meclisinin verilerine göre sadece Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde, çalışmaya zorlanan en az 22 çocuk iş cinayetinde hayatını kaybetti.

2018 yılında, toplumsal gösterilerde veya ev baskınları sonucu, en az 54 çocuk gözaltına alınırken, 5 çocuk tutuklandı.

Gözaltına alınan çocuklardan 2'si gözaltında işkenceye maruz bırakılırken, 3 çocuk gözaltı yerleri dışında ve hapishanede işkenceye ve kötü muameleye maruz kaldı.

92 ÇOCUK İSTİSMARA MARUZ KALDI

2018 yılında aile içinde ve toplumsal yaşam alanlarında çocuklara yönelik şiddet ve istismar olaylarıyla, yaşam hakkı ihlallerinin devam ettiğinin belirtildiği rapora göre, aile içinde ve toplumsal yaşam alanlarında karşılaştıkları şiddet sonucu 7 çocuk hayatını kaybetti, 14 çocuk yaralandı, 92 çocuk istismara maruz kaldı, 4 çocuk ise kaçırılarak alıkonuldu.

İHMAL SONUCU 41 ÇOCUK HAYATINI KAYBETTİ, 64 ÇOCUK YARALANDI

İHD'nin yaptığı izleme çalışmaları sonucu sadece 2018'de bölgede en az 41 çocuk hayatını kaybederken, 64 çocuk yaralandı.

'2018 Yılı Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Çocuk Hak İhlalleri Raporu'na göre, çocukların yaşam hakları bu denli ihlal edilirken diğer yandan, yaşam hakkı ihlal edilen çocuklarla ilgili yargı organlarınca, etkili ve adil bir soruşturma yürütülmemesi, faillerinin gizlenmesi ve yargı karşısına çıkarılmaması, yargılanan faillerin ise cezasızlıkla korunması bu ihlallere neden olanları adeta cesaretlendirmekte, gerçekleştirdikleri ihlalleri sürdürmeye teşvik etmektedir.

'ERKEN YAŞTA EVLENDİRİLENLERİN SAYISI ARTACAK'

Hak ihlallerinin artmasının en önemlin nedeninin, yasal düzenlemelerin hayata geçirilmemesi olduğunu ifade eden Yılmaz, şunları söyledi: "Tekrardan gündeme gelen ‘erken yaşta evlenenlere af’ kanun tasarısı gibi çocuğun üstün yararı ve gelişme hakkını tamamen yok sayan düzenlemeler erken yaşta zorla evlendirilmelerinin sayısının arttıracaktır. Bu Türkiye’nin 24 yıl önce taraf olduğu Birleşmiş Milletler (BM) Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne aykırıdır.

Aile ve kamusal alan içerisinde çocuklara yönelik gerçekleşen hak ihlallerinin yeteri kadar görünür olmaması, yine çocuk haklarının korunmasına ve gelişimine yönelik hala yeterli yasal düzenlemelerin olmayışı, hiç şüphe yok ki yürütmüş olduğumuz insan hakları mücadelesinde en hassas olduğumuz konular arasında yer almaktadır. Çocukların yaşam hakkını savunmak ve çocuklara yönelik hak ihlalleri ile mücadele etmek, en temel ve insani sorumluluktur. Bu temelde biz insan hakları savunucuları olarak, tüm toplumsal kesimleri çocukların her alanda maruz kaldığı şiddete karşı duyarlı olmaya ve demokratik tepkilerini göstermeye çağırıyoruz."