Küresel piyasalar Arjantin'deki G20'ye odaklandı
Latin Amerika'da ilk kez yapılacak olan G20 zirvesi bugün Arjantin'in başkenti Buenos Aires'te başladı. G20 zirvesi için dünya liderleri başkent Buenos Aires’e gelmeye devam ederken, ülkede faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarının ise yarın zirve karşıtı protestolar düzenlemek için hazırlık yaptığı belirtildi.
Ekonomik krizle mücadele eden Arjantin Devlet Başkanı Mauricio Macri'nin dünyanın en büyük ekonomilerinin dikkatini Latin Amerika kıtasındaki sorunlara çekmesi bekleniyor. Macri, "Adalet açığının dünyanın her yerinde azalmaktan çok arttığı bir dünya ile uğraştığımızı her zaman hatırlamalıyız" dedi.
G20, bu kez dijital dünyanın geleceğini, eğitimi, sürdürülebilir kalkınmayı ve gıda güvenliğini konuşmak için toplanıyor.
PİYASALAR TEMKİNLİ
Piyasalar, yatırımcıların ABD ve Çin liderlerinin bu hafta sonu Arjantin'de G20 zirvesinde yapacakları kritik görüşme öncesinde temkinli olmalarıyla dalgalı seyir izliyor. ABD ve Çin liderleri arasında yapılacak bu görüşme tırmanan ticaret savaşının gelecek yılki seyrini belirleyebilir.
Dolar, Fed'in para politikasını sıkılaştırma hızını yavaşlatacağına dair artan beklentilerle bu hafta baskı altında kaldı. Bu beklentiler Fed Başkanı Jerome Powell'ın açıklamalarıyla güçlendi. Powell, Fed'in politika faizinin şu anda sağlıklı ABD ekonomisini ne hızlandıran ne de frenleyen seviye tahminlerinin "hemen altında" olduğunu belirterek, yatırımcılara güçlü bir iyimserlik sağladı.
G20'YE DAMGAYI TRUMP VURACAK
Öte yandan, Macri'nin G20'nin aylardır hazırlıklarını yapan ekibinden Pedro Villagra Delgado, Macri'nin Arjantin'in hedeflerini anlatan ve "herkes için birşeyler getiren bir G20" sloganıyla yola çıktığını söylüyor. Deneyimli bir diplomat olan Delgado'nun zirve ile ilgili emin olduğu bir diğer konu ise Buenos Aires'teki zirveye ABD Başkanı Donald Trump'ın damgasını vuracağı.
Trump, "Önce Amerika" ticaret politikasıyla Avrupa, Kanada gibi müttefiklerini de Çin gibi rakiplerini de oldukça gücendirdi.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Christine Lagarde, zirve öncesinde yaptığı açıklamada, gümrük vergilerinde artışlar ve ticari sorunlar nedeniyle dünya ticaretinde daralma yaşandığına dikkat çekti. Lagarde, "bu tür önlemlerin ekonomik performans üzerinde etkisi olacağını" belirterek, "En kötü senaryoda küresel ekonomik üretim yüzde 0,5 azalır. Bu bizim ticaretle ilgilenen herkesle paylaştığımız değerlendirmemiz" dedi.
HERKES TRUMP'A KARŞI
Almanya Başbakanı Angela Merkel ve diğer pek çok liderin Buenos Aires'te adil ve serbest ticaret konusunda ısrarcı olması bekleniyor. Zirveye "Herkes bir kişiye karşı, herkes Trump'a karşı" anlayışının damgasını vuracağı görülüyor.
Arjantin'de bir gün geçirmesi öngörülen Trump için yegane konu "Önce Amerika." Dünya Ticaret Örgütü ve G20 gibi uluslararası kuruluşlar onun için oldukça sinir bozucu. Trump Arjantin'deki zirveyi Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile görüşme fırsatı olarak değerlendiriyor. Trump ikili bir ticaret anlaşması istiyor ama aynı zamanda tehdit de ediyor.
Washington'da bir açıklama yapan Trump "Çin ile işler iyi gidiyor. Çin ne olursa olsun bir anlaşma yapmak istiyor.Bunu size söylemeyebilirler ama çok istiyorlar. Eğer anlaşma olmazsa 250 milyar dolarlık ek gümrük vergisi uygulayabilirim. Bana inanın, gerçekten de uygularım çünkü Çin ülkemizi yıllardır soydu. Bunu bana yapamayacak" ifadelerini kullandı.
AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker'in Trump ile çelik ve otomotivdeki cezalandırıcı gümrük vergilerini konuşma şansı olup olmayacağı belli değil. Atlantik ötesi ortakların arasındaki görüşmeler yazdan bu yana beklemede.
Juncker, eylül ayında yaptığı bir konuşmada, "Diğerlerinin ihtiyaçlarını gözardı eden tek taraflılıktan hoşlanmıyorum" diyerek Trump'ın politikalarını eleştirmiş, "her zaman çok taraflılığa inanmış biri olduğunu" vurgulamıştı.
PROTESTOLAR VE GÖSTERİLER YAPILACAK
Diğer yadan, G20 zirvesi için dünya liderleri başkent Buenos Aires’e gelmeye devam ederken ülkede faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarının ise yarın zirve karşıtı protestolar düzenlemek için hazırlık yaptığı belirtildi.
Beklenen en büyük protestonun 'Mayıs Anneleri Hak Örgütü' tarafından düzenlendiği kaydedildi. Kurumun Genel Başkanı Nora Cortinas planlanan protestolar için, "Yürüyüşe katılacak herkesten herhangi bir provokasyona cevap vermemelerini istiyorum. Sadece protesto etme hakkımızı kullanacağız" şeklinde çağrıda bulundu.
"YA KENTTEN AYRILIN YA EVLERİNİZDE KALIN"
Zirvenin güvenliği için Arjantin 30 Kasım ve 1 Aralık tarihlerini resmi tatil ilan etti. Güvenlik güçleri Buenos Aireslilere iki seçenek sunuyor: Ya kentten ayrılmalarını ya da protestolar bitene kadar kendi evlerinde kalmalarını tavsiye ediyor.
Kent üzerindeki uçak trafiği yasaklandı, zirve boyunca metro ve tren seferlerinin durdurulduğu belirtildi.
Arjantin ve Buenos Aires’in en prestijli ve simgesel caddeleri ve bölgeleri olan Puerto Madero, Avenue 9 de Julio ve Retiro ve Palermo bölgeleri ile Avenues Independencia, Callao, Las Heras, Sarmiento, Figueroa Alcorta ve La Pampa arasında güvenlik nedeniyle ulaşım kısıtlandı. Zirve süresince metro, otobüs ve 9 de Julio’daki metrobüs seferleri ertelendi.
EN BÜYÜK TEPKİ IMF'YE GÖSTERİLECEK
Arjantin'den ve diğer ülkelerden gelecek eylemcilerin, bugün düzenleyecekleri gösterilerde, Arjantin Devlet Başkanı Mauricio Macri ve Uluslararası Para Fonu (IMF) arasında yapılan anlaşma başta olmak üzere ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman karşıtı protestolar düzenleyeceği belirtildi.
TRUMP'A ŞİŞME BEBEKLİ EYLEM
G20 karşıtı ilk protesto Arjantin Kongresi önünde yapıldı. Protesto gösterilerine dev "Bebek Trump" balonu damga vurdu. Zirveyi protesto etmek için ülke içinden ve yurt dışından gelen protestocu gruplar hedeflerine ABD Başkanı Donald Trump’ı koydular.
Kendilerine 'Halk Zirvesi' adını veren protestocular, "Neoliberalizme direniş ve halkların mücadelesini" savunduklarını iddia ederek, Arjantin Kongresi’nin önüne çadırlar kurdular. Organizatörler, ABD Başkanı Donald Trump'ı temsil eden ve dünyanın farklı şehirlerinde küreselleşme karşıtı yürüyüşlerde sergilenen dev "Bebek Trump" balonunu şişirdi.
Cuma gününü, "Eylem Haftası" olarak açıklayan gruplar, Başkan Trump'ın Buenos Aires'teki mevcudiyetine karşı sloganlar atacaklar. Arjantin'in IMF ile imzaladığı anlaşmayı, Arjantin borçlarının reddedilmesini ve ülkede yaşanan baskıyı kınayacak.
TRUMP, PUTIN İLE GÖRÜŞMESİNİ İPTAL ETTİ
ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le Arjantin'de yapacağı görüşmeyi iptal ettiğini duyurdu.
Rusya'nın Ukrayna'ya gemileri ve mürettebatı iade etmediğini vurgulayan Trump, "İlgili bütün taraflar için en iyisi olacağını düşünerek Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le Arjantin'de yapacağım görüşmeyi iptal etme kararı aldım." dedi.
Öte yandan Beyaz Saray Sözcüsü Sarah Sanders, Trump'ın Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in ile de resmi görüşme gerçekleştirmeyeceğini söyledi. Sanders, Trump'ın programındaki bu değişiklik için herhangi bir gerekçe sunmadı.
PUTIN YİNE DE GÖRÜŞMEYE HAZIR
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, ABD tarafının G-20 Zirvesi'nde gerçekleşmesi planlanan görüşmeyi tek taraflı olarak iptal etmesinden sonra, "Kremlin, ABD tarafının Buenos Aires'teki iki devlet başkanının planlanan toplantısını iptal etme kararını üzüntüyle karşılıyor.
Yine de Putin, ABD’li mevkidaşıyla görüşmeye hazır" ifadelerini kullandı.
Peskov ayrıca toplantının iptalinin olumsuzluğa neden olduğunu söyleyerek, "Bu görüşmenin iptali gündemdeki uluslararası ve Rusya-ABD arasındaki meselelerin süresiz olarak ertelendiği anlamına geliyor" dedi.
MACRON, SUUDİ PRENS BİN SELMAN'LA GÖRÜŞECEK
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman ile görüşeceği açıkladı.
Macron, Veliaht Prens Selman’la yapacağı görüşmede, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti ile ilgili tüm gerçeklerin ortaya çıkarılması konusunda ısrarcı olacağını söyledi. Tüm dünyanın bu konuyla ilgili endişe duyduğunu belirten Macron, şahsi fikrinin ise şeffaflıktan ve uluslararası toplumun cinayetle ilgili bilgilendirilmesinden yana olduğunu kaydederek, "Türkiye ve Suudi Arabistan arasında yürütülen soruşturmanın devam etmesini istiyoruz. Cinayetin aydınlatmasını ve uluslararası toplumun bu sürece dahil olmasını istiyoruz" dedi.
SUUDİ VELİAHT PRENS BİN SELMAN KRİZİ
Gazeteci-yazar Cemal Kaşıkçı'nın 2 Ekim'de Suudi Arabistan’ın İstanbul Konsolosluğu’nda katledilmesinden sonra, veliaht prens yurtdışındaki ilk uluslararası toplantısına katılmış olacak. Her ne kadar G20 zirvesi öncesi BAE, Tunus ve Mısır’a ziyarette bulunsa da, dünyanın en önemeli ülkelerinin liderleriyle ilk kez yüz yüze gelecek. Bu bağlamda ABD, Rusya, Çin ve AB liderlerinin MbS ile görüşmeleri ve açıklamaları, 2018 G20 Buenos Aires zirvesinin şu an en çok konuşulan ve analiz edilen konusu.
Selman'ın uluslararası yargılama kapsamında Arjantin'de yargılanıp yargılanamayacağı henüz bilinmiyor. Bu durumda Selman'ın Arjantin'de tutuklanması veya mahkemeye çıkarılması mümkün görünmüyor. Diplomatik temsilcilerle ilgili 1963'te imzalanan Viyana Sözleşmesi'ne göre, hakkında hukuki bir işlem başlatılmadan önce Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığından Suudi Arabistan Savunma Bakanlığı görevini de yürüten bin Selman'ın diplomatik durumu hakkında bilgi istenilmesi gerekiyor.
MERKEL'İN UÇAĞI ACİL İNİŞ YAPTI
G20 Zirvesi'ne katılmak üzere Arjantin'e hareket eden Almanya Başbakanı Angela Merkel'i taşıyan uçağın arızalanarak Köln'e acil iniş yaptığı kaydedildi.
Merkel ve Maliye Bakanı Olaf Scholz'u taşıyan uçağın, elektronik aksamındaki arıza nedeniyle Arjantin'e devam edemeyerek Köln-Bonn Havalimanı'na indiği belirtildi. Arızanın, uçağın Hollanda hava sahası üzerindeyken meydana geldiği ve mürettebatın Arjantin istikametinden dönerek Köln Havalimanı'na acil iniş yaptığı kaydedildi.
Almanya Başbakanı Merkel ve Bakan Scholz'un sabah erken saatlerde Madrid'e ve ardından tarifeli bir uçak ile Buenos Aires'e gideceği belirtildi. Merkel'in G20'ye üye ülkelerin devlet ve hükümet başkanlarının katılacağı akşam yemeğine yetişeceği tahmin ediliyor.
G20 SÖZCÜSÜ KEENE: PROTESTO HAKLARINI ANLIYORUZ
Buenos Aires'teki yürüyüşün, Constitucin semtindeki 9 Haziran Caddesi'nin başlangıcından Arjantin Kongresi'ne kadar devam edeceği aktarıldı. Protestonun yapılacağı saatlerde ise, kongre binası ve çevresinin araç ve yaya trafiğine kapalı olacağı kaydedildi.
Öte yandan bu tedbirlere rağmen protestocuların olay çıkarmasının beklendiği belirtildi. G20 Zirvesi Sözcüsü Beverly Keene ise, "Biz, halkın, STK'ların talepleriyle ilgili olan sembolik bir rota üzerinde yürüyüş gerçekleştirmek istemelerini anlıyoruz" dedi.
22 BİN POLİS GÖREV YAPACAK
Devlet Başkanı Mauriccio Macri’nin talebiyle Arjantin Emniyet Güçleri, Buenos Aires'te 22 bin polis memurunu görevlendirdi. Kamu hizmetleri ciddi bir şekilde azaltıldı. Şehirde pek çok yol araçlara ve yayalara kapatıldı.
Güvenlik güçlerinin en temel beklentisi ise, 2017’de Almanya’nın Hamburg kentinde düzenlenen zirvede sokaklarda meydana gelen şiddetli protestoların benzerlerinin Arjantin’de yaşanmaması. (EKONOMİ SERVİSİ)
