Merkez Bankası son kredi mercine başvurdu

Merkez Bankası'nın (TCMB) geç likidite penceresi (GLP) imkanı geçen yıldan bu yana ilk kez dün kullanılırken, haftalık repoya göre daha yüksek maliyetli olması nedeniyle buna paralel ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti (AOFM) de yükseldi.

TCMB verilerine göre, Merkez Bankası'nın son kredi merci görevini yerine getiren GLP imkanı dün 3 milyar lira düzeyinde kullanıldı. GLP'nin tek banka mı yoksa birkaç banka tarafından mı kullanıldığı ise açıklanmıyor.

TCMB'nin dün bankacılık sistemine yaptığı fonlama yüzde 24 seviyesinden 60 milyar TL, yüzde 25.50 seviyesinden 12.2 milyar TL, yüzde 27 seviyesinden ise 3 milyar TL olarak gerçekleşti. TCMB ayrıca bankalara 1 hafta vadeli swap ile 58 milyar TL fonlama sağladı.

Bankacılar 3 milyar liralık GLP kullanımının TCMB'nin toplam bankacılık sistemi fonlamasına kıyasla ve büyük bankalar için çok büyük bir rakam olmadığını ancak tek veya küçük bir banka tarafında kullanılmış olması halinde önemli bir miktara işaret ettiğini belirtti.

DEVAM EDERSE LİKİDİTE SORUNU VAR DEMEKTİR

Bir bankacı, "Banka veya bankalar TCMB'ye verecek teminatı varsa gün içerisinde BIST'ten veya TCMB swap işlemi yaparak o tutarı karşılayabilirdi. O nedenle geç saatte fark edilen bir rakam olduğunu düşünüyorum. Bugün tekrarlanmazsa bir kayıt sorunu olduğunu düşünebiliriz. Yanlış veya eksik kayıttan kaynaklanmışsa önemli bir sorun değil ancak kullanım devam ederse ilgili banka ya da bankaların likiditesinde sıkıntı var demektir. O yüzden bugünü de izlemek gerek" dedi.

GLP kullanımına paralel olarak da TCMB'nin finans sistemine sağladığı fonlamanın maliyetini gösteren AOFM dün itibarıyla bir önceki güne göre 26 baz puan artarak yüzde 24.36'ya çıktı. TCMB verilerine göre AOFM 12 Nisan Cuma günü yüzde 24.10 seviyesindeydi.

Nihai kredi merci olan TCMB, ödeme sisteminde aksama yaratan geçici likidite sıkışıklıklarını ve finansal piyasaların etkin bir şekilde çalışmasını engelleyen teknik kaynaklı ödeme sorunlarını gidermek için kredi imkanı sağlıyor.

CEZALANDIRMA FAİZİ OLARAK BİLİNİYOR

TCMB'nin son borç verme merci olarak gün sonu ödeme sistemlerinde oluşabilecek sorunların önüne geçmek amacıyla bankalara verdiği limitsiz vadeli TL borçlanma imkanı ve aynı koşullarda TL borç verme imkanı olan GLP, gecelik ve geçici bir uygulama. Bu faiz oranı normalde piyasalarda likiditesini ayarlayamayan bankaların kullandığı bir "cezalandırma" faizi olarak biliniyor.

Ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti TCMB'nin piyasaya verdiği toplam fonlamanın maliyetini gösteriyor. AOFM'nin yüzde 24 olan bir hafta vadeli politika faizinden farklılaşması genel olarak TCMB'nin alışılagelmişin dışında bir para politikası uyguladığını gösteriyor. Zaman zaman ise piyasadaki likiditenin homojen dağılmaması nedeniyle de farklılaşma oluşuyor. (REUTERS)