Iğdır: AKP'nin MHP’ye desteği ters tepecek gibi

Remzi BUDANCİR

ARTI GERÇEK- Iğdır, Kars gibi ülkenin sınır kentlerinden biri. İran, Nahçıvan ve Ermenistan'a sınırları bulunan Iğdır’da Kürt, Türk, Azeri ve Terekeme halkları bir arada yaşıyor. Çok kimlikli ve çok inançlı olan bu kentin belediyesi DBP’de.

2014 yerel seçimlerinde BDP 18 bin 168 oyla yüzde 44, MHP 17 bin 442 oyla yüzde 42,4, AKP ise 4 bin 490 oyla yüzde 10 oy aldı. Iğdır merkez, Tuzluca ilçesi ve Hoşhaber belde belediyeleri DBP’de. 24 Haziran seçimlerinde Cumhur İttifakı yüzde 44,62, HDP ise yüzde 44,23 oy aldı. Millet İttifakı'nın aldığı oy oranı yüzde 10,71. İl genelinde HDP ile Cumhur İttifakı arasında çeyrek puan gibi bir fark var. Bu sonuçlara göre Iğdır’da il geneli için durum kritik görünüyor.

KİMLİK VE MEZHEP HASSASİYETİ

HDP ve MHP’nin yarıştığı Iğdır, sahte seçmen iddialarıyla gündeme gelen illerden biri. Şii olan Azeri nüfusunun yoğun olduğu Iğdır’da hem etnik hem de mezhepsel rekabet var. MHP Iğdır’da Azerilerden destek alıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın HDP’ye yönelik söylemleri, İYİ Parti’nin de Cumhur İttifakı'na destek vermesi Iğdır’da seçimi Kürt-Azeri seçimine dönüştürdü. Geçmişten bugüne Azeri-Kürt rekabetinin olduğu kentte AKP’nin MHP’ye destek vermesi kendi seçmenini de rahatsız etmiş durumda.

CUMHUR İTTİFAKINA KARŞI TÜRK, TEREKEME VE KÜRT ADAYLAR

Cumhur İttifakı’nda yer alan MHP ve AKP ilk etapta Iğdır’da ayrı ayrı aday çıkardı. AKP Azeri kökenli olan Adil Aşırım'ı, MHP  ise İsa Yaşar Tezel’i aday gösterdi.  Bunun üzerine İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Iğdır’da HDP’nin kazanmaması için aday çıkarmayacaklarını açıkladı. Bu açıklama üzerine AKP adayını geri çekerek MHP adayını destekleme kararı aldı.

HDP’nin AKP, MHP, İYİ Parti’ye karşı yarıştığı Iğdır’da Terekeme olan Eylem Çelik ve Kürt olan Yaşar Akkuş’u eşbaşkan adayı gösterdi.  HDP’nin belediye meclis listesinde Türk adaylar da var. Seçim turu için bulunduğumuz kentte ilginç bir hava var. Diğer kentlerde olduğu gibi AKP’nin HDP’ye yönelik söylemleri Iğdır’da da tepkilere neden olmuş durumda. Ancak durum Cumhur İttifakı açısından pek iç açıcı değil.

KÜRTLER TEPKİLİ

Iğdır’da AKP Kürt seçmenden de oy alan parti. AKP’nin adayını geri çekip MHP’ye destek vermesine tepkiler olukça yüksek. Bu karar bugüne kadar HDP’ye destek vermeyen muhafazakar Kürt seçmeni de HDP’ye yöneltmiş durumda. Iğdır kent merkezinde bir esnaf, "Kürtler ne yaptı? Belediye HDP’de. Biri desin ki ayrımcılık yapılmış. Ne olduysa hepsi adayını çekiyor, sırf HDP yani Kürtlerin kazanmaması için hepsi birleşiyor. Bu kabul edilemez" diyerek tepkisini dile getirdi. Akşener’in açıklamaları, AKP’nin adayını çekmesi, iktidarın HDP’ye yönelik söylemleri Iğdır’da seçimleri siyasi partilerin rekabetinden Azeri-Kürt rekabetine çevirmiş durumda.

"VALİ, CUMHUR İTTİFAKI İÇİN OY İSTİYOR"

Iğdır’da sadece siyasi partiler değil, devlet kurumları da Cumhur ittifakı için çalışmaya başlamış. Kentteki tabloya ilişkin bilgi veren bir esnaf, "Burada vali bile Cumhur ittifakı'na çalışıyor. Bir Azeri arkadaşın kapısı akşam çalınıyor. Kapıyı açınca karşısında polisi görüyor. Polis valinin seçim için ziyarete geldiğini söyleyince arkadaş, ‘sayın valimiz seçimlerde aday mı olmuş’ diye soruyor polis bir şey diyemiyor. "Tamam  tamam uzatma… cumhurbaşkanımızın selamlarını getirmiş deyip geçiştiriyor. İnanın bu durum herkesi rahatsız ediyor. Hem Azerileri, hem Kürtleri, hem de Türkleri. Yav bu seçimdir. Savaş değil" diye anlattı.

"IRK SAVAŞI VARMIŞ GİBİ GÖSTERİYORLAR"

HDP’nin Türk  Belediye Meclis Üye adayı Evrim Ablak, etnik yapı üzerinden yürütülen siyaseti ‘Kirli siyaset’ olarak nitelendirdi.  Kullanılan dile bakıldığında sanki bir ırk çatışması varmış gibi gösterildiğini ifade eden Ablak şunları söyledi: "Televizyonda işte burada bir ırk savaşı var gibi gösteriliyor.

Kürtler, Azeriler, Terekemeler ve Türkler bir çatışma içerisindeymiş gibi yansıtılıyor. İnanın seçim kampanyamızda halkın içine gittiğimizde Azeri’den,  Terekeme’den, Türk’ten, buraya gelmiş memurdan olumlu tepkiler alıyoruz. Burada bir ırk savaşı yok. Sadece siyasilerin yürüttüğü kirli siyaset var. Bir çatışma yok. Burada kardeşlik ve dayanışma var. Terekeme ve Azeri mahallelere gittiğimizde Belediyeden çok memnun olduğunu söylüyorlar. Eşit bir şekilde hizmet götürdüğünü söylüyorlar."

"AKP-MHP VE İYİ PARTİ’YE KARŞI HALKLARIN İTTİFAKI"

HDP’nin belediye eşbaşkan adayı Eylem Çelik Terekeme. Iğdır’da halkların kardeşliğinin olduğunu belirten Çelik,  diğer illerde olduğu gibi Iğdır’da da ciddi engellemeler ile karşı karşıya olduklarını söyledi. Çelik, AKP, MHP ve İYİ Parti’nin ittifakını şu sözlerle değerlendirdi: "Ben net bir şey söylüyorum. AKP, MHP, İYİ Parti ve diğer partilerin ittifakı olabilir. Bizimde burada bir ittifakımız var. Bizim ittifakımız Kürdün, Türkün, Azeri’nin, Terekeme’nin, halkların ittifakı var. Burada halkların seçimi ile diğer partilerin seçimi olacak."

AKP’Lİ KÜRT SEÇMEN MHP’NİN GELMESİNİ İSTEMİYOR

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in çağrısı ile AKP adayını geri çekerek MHP adayına destek verme kararı almıştı. Bu kararın AKP’nin Kürt seçmeni üzerine nasıl bir etki yarattığına ilişkin soruya Çelik, şu cevabı verdi: "Ben Iğdırlıyım, Terekemeyim. Hiçbir halkın dilinden, kimliğinden ötürü ötekileştirilmesini doğru bulmayan birisiyim. Fakat burada 85 yıl boyunca MHP ve bu tarz düşünenlerin yönettiği kentte Kürt halkı çok ciddi bir biçimde dışlandı. Hem hizmetin hiçbir türlüsünden faydalanmadı, hem yok sayıldı hem de ötekileştirildi. Dolayısıyla AKP’ye oy veren buradaki Kürt seçmen de ‘Eyvah… MHP gelirse biz burada ciddi sınıktı yaşarız’ diyor. Ayrıca yerelde hizmete de bakıyor. HDP ciddi anlamda yerelde hizmet yaptı. Bu açıdan halk HDP’ye inanıyor."

"İKTİDARIN 2009’DAN BERİ TUTUMU DEĞİŞMEDİ"

HDP Belediye eşbaşkan adayı Yaşar Akkuş, 2009 seçimlerinden sonra denemin Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek’in "Ermenistan sınırına dayandılar" açıklamalarını hatırlattı. İktidarın o tarihten bu güne kendilerine yönelik bir yaklaşım geliştirdiğini ifade eden Akkuş, şunları söyledi: "2009’da Mehmet Nuri Güneş Iğdır Belediye Başkanı olarak göreve geldikten 8 ay sonra haksız hukuksuz bir şekilde tutuklandı. 7,5 yıl gibi bir ceza aldı. Yerine Hüseyin Mak arkadaşımız devam etti ama onuna birlikte bir çok belediye başkan yardımcılarımız, belediye meclis üyelerimiz tutuklandı, cezaevlerine konuldu. Bunların hepsi siyasi nedenlerle oldu.

2014 seçimlerinde tekrar belediyeyi kazandık. Bu defa belediye eşbaşkanımızın ve belediye encümenimizin yerine kayyım atandı. Hala kayyımlar göreve deva ediyor. Bakın belediyede 25 yıldır görev yapan Azeri memurlar anlatır. "Hayatımızda müfettiş görmedik. Ama 18 aydır müfettişlerden içeri giremiyoruz" diyorlar. Ama en ufak bir yolsuzluk, usulsüzlük tespit edemediler. Bu yaklaşım yıllardır sürüyor. Bu dönemde karşımıza ittifak halinde çıktılar. Seçimleri kaybedeceklerini bildikleri için yapıyorlar. Bakın Akşener tabanı olmadığı halde Iğdır’da AKP ve MHP’yi ittifaka zorladı. Bunu HDPnin sahada sağladığı barıştan rahatsız oldukları için yapıyorlar. Onlar halkı ayrıştırarak rant sağladıkları için, hakların birliğinden rahatsız oldular."

HDP SEÇİMİ FARK ATARAK ALMAKTA KARARLI

AKP, MHP ve İYİ Parti’nin ittifakı Iğdır’da farklı bir seçim atmosferini oluşturmuş durumda. Bu bloğa karşı olanlar HDP etrafında kenetlendi. Akıllara takılan konu ise 24 Haziran seçimlerinde HDP ile Cumhur İttifakı arasında bulunan bir puanlık fark. HDP’de seçim çalışması yapan bir yönetici, "Aslında biz fark atacağız bu defa. 24 Haziran’da seçmenimizin büyük bir bölümü mevsimlik işçi olarak dışardaydı. 7-8 bin civarında bir rakam katılmadı. İnanın bunların neredeyse tümü bizim seçmendi. Bu defa böyle bir şey olmayacak. Mevsimlik işçi sezonu yok şu anda. Öğrencileri de getirmek için çalışma yapıyoruz. AKP’ye destek veren Kürtler de iktidarın bu tutumundan rahatsız. Göreceksiniz Iğdır’da fark atacağız. Eğer bir hile hurda yapmasalar" dedi.