'Dış politika, Kürt sorunu ve Cumhurbaşkanlığı sistemi ekonomik krize neden oluyor'
Remzi BUDANCİR
ARTI GERÇEK - Diyarbakır Merkezli Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, Diyarbakır, Mardin, Batman ve Van illerini kapsayan 'ekonomik kriz, televizyon izleme alışkanlığı ve sosyal medya kullanımı'na ilişkin bir araştırma yaptı. Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi 20-23 Mayıs 2019 tarihlerinde 4 ilde 500 hanede yapılan çalışmaya ilişkin verileri açıkladı. Saha araştırmasında ekonomik kriz, krizin etkileri kadar televizyon ve sosyal medya kullanımında değişmeye yüz tutan alışkanlıklar da mercek altına alındı. Araştırmaya göre katılımcıların yüzde 94,3'ü ekonomik krizden etkilendiğini belirtirken, yüzde 63,3'ü son bir yılda ailede işsiz kalanların olduğunu belirtti. Ekonomik krizin nedenlerine ilişkin ise 'Hükümetin ekonomi politikaları', 'Kürt sorunu, demokrasi sorunu' ve 'Cumhurbaşkanlığı sistemi' gerekçeleri sıralandı.
EKONOMİK KRİZ VAR: ALIM GÜCÜ AZALDI
Saha çalışmasında katılımcılara, 'Ekonomik kriz sizi ne kadar etkiliyor' sorusu yöneltildi. Katılımcıların yüzde 94,3'ü ekonomik krizden etkilendiğini söylerken, yüzde 3,8'i hiç etkilenmediğini, 1,9'u ise bir ekonomik kriz olmadığı cevabını verdi. 'Son bir yıllık alım gücünüzü değerlendirmenizi istersek ne dersiniz' sorusuna araştırma grubunun yüzde 90,7'si 'Alım gücüm azaldı' cevabını verdi. Katılımcıların yüzde 63,3'ü ailesinde son bir yılda işsiz kalanlar olduğunu söyledi.
Araştırma grubuna Türkiye'de Yaşanan Ekonomik Krizin nedeni de soruldu. Katılımcıların yüzde 56,6'sı 'Hükümetin ekonomi politikaları' derken, yüzde 19'u 'Kürt sorunu, demokrasi sorunu' gibi iç sorunların yarattığı gerilim, yüzde 12,9'ı dış politika, yüzde 5,1'i Cumhurbaşkanlığı sistemi (Yeni hükümet sistemi) cevabını verdi. Katılımcıların sadece yüzde 1,9'u 'ekonomik kriz yok' dedi.
'Türkiye'de Yaşanan Ekonomik Krizin 2. nedeni' sorusuna, araştırma grubunun yüzde 28,9'u 'Cumhurbaşkanlığı sistemi (Yeni hükümet sitemi )', yüzde 21,9'u 'Kürt sorunu, Demokrasi sorunu' gibi iç sorunların yarattığı gerilim, yüzde 21,3'ü 'Dünya krizinin yansımaları', yüzde 16'sı Dış politika, yüzde 1,7'si 'Hükümetin ekonomi politikaları' yanıtını verdi.
TELEVİZYON İZLEME ALIŞKANLIĞI
Katılımcılara 'günde kaç saat televizyon izledikleri' sorusu da yöneltildi. Katılımcıların yüzde 86,5'i televizyon izlediğini söylerken, sadece yüzde 13,5'i televizyon izlemediğini söyledi. Katılımcıların yüzde 45,1'i haberler, yüzde 14,3'ü dizi, yüzde 7'si belgesel, yüzde 5,7'si spor bültenleri, yüzde 4'ü yarışma programları, yüzde 3,8'i film, yüzde 3,6'sı müzik-eğlence programları izlediğini belirtti.
'Televizyonda en fazla zaman ayırıp izlediğiniz kanalı belirtir misiniz' sorusuna araştırma grubunun yüzde 31,6'sı FOX TV, yüzde 11,1'i Medya Haber, yüzde 9,3'ü ATV, yüzde 9,1'i Artı TV cevabını verdi. Türkiye'deki yayın kuruluşlarının tarafsız ve bağımsız yayın yapıp yapmadığına ilişkin soruya katılımcıların yüzde 75,1'i 'hayır', yüzde 15,8'i 'fikrim yok' cevabını verirken, sadece yüzde 9,1'i 'evet' cevabını verdi.
SOSYAL MEDYA KULLANIMI
Araştırma grubuna, internet ve sosyal medya kullanıp kullanmadıklarına ilişkin soruya katılımcıların yüzde 77'si 'evet', yüzde 23'ü 'hayır' cevabını verdi. İnternette mobil uygulama veya sosyal ağ platformu kullananların yüzde 94,1 ile 18-24 arası yaş grubu oluşturduğunun belirtildiği araştırmada yer alan tespitler şöyle:
- Yaş büyüdükçe internet uygulamalarını kullananların oranının düştüğü görülmüştür. 65 yaş ve üzeri yaş grubundaki görüşmecilerin ise yüzde 100'ü bu soruya 'hayır' yanıtını vermiştir.
- 'İnternette mobil uygulama veya sosyal ağ platformlarından hangisiyle daha çok iletişime geçiyorsunuz' sorusuna araştırma grubunun; yüzde 33,3'ü İnstagram, yüzde 23'ü hiçbiri, yüzde 19,4'ü Twitter, yüzde 16,5'i Facebook, yüzde 4’ü Youtube, yüzde 2,3'ü Whatsapp demiştir.
- Sosyal medyada vakit geçirenlerin yaş aralığına bakıldığında; 18-24 arası yaş grubundaki görüşmecilerin toplamda yüzde 71,3'ü günde 3 saat ve daha fazla sosyal medya da vakit geçirirken; yaş ilerledikçe sosyal medya kullanım oranının düştüğü, 65 yaş ve üstünün tamamının sosyal medya kullanmadığı görülmüştür.
- Tüm gelir gruplarının içerik takibindeki ilk sırasını Haber/Gündem oluştururken, düşük gelir gruplarında sosyal medya kullanma oranlarının yüksek gelir grubuna göre nispeten düşük oluğu görülmüştür.
- Gündemi (haber vs.) en çok nereden takip ediyorsunuz' sorusuna verilen yanıtların ilk sırasını 'sosyal medya' oluşturmuştur. Araştırma grubunun yüzde 46,6'sı 'sosyal medya', yüzde 38,8'i 'televizyon', yüzde 5,9'u 'takip etmiyorum', yüzde 3,8'i 'e-gazete/internet' yanıtlarını vermiştir. Gündemi 65 ve üstü yaş grubunun tamamı TV'de takip ederken, sosyal medyadan takip edenlerin ilk sırasını yüzde 62,4 ile 18-24 yaş grubu oluşturmuştur."
