SAR raporu: Türkiye'de muhalif akademisyenler sivil ölüme mahkûm edildi
ARTI GERÇEK - 39 ülkede örgütlü Amerika merkezli akademik kurumlar ağı "Scholars at Risk" (SAR) "Düşünmekte Özgür" adlı 2019 raporunu yayımladı.
56 ülkede akademisyenler ve öğrencilere yönelik 324 ihlalin yer aldığı rapor, 1 Eylül 2018 ile 31 Ağustos 2019 arasındaki zaman dilimini mercek altına aldı.
Raporda öne çıkarılan ülkeler arasında intihar saldırılarıyla Afganistan, haksız tutuklamalarla Türkiye ve Sudan yer aldı.
Raporun Türkiye bağlamındaki kapsamı "Tutuklama, kovuşturma ile karşı karşıya kalmaya devam eden ve bir barış dilekçesinin imzalanması veya hükümetin hoşuna gitmeyen gruplarla veya bireylerle ilişki kurması nedeniyle kamu istihdamı ve yurtdışı seyahatine yasak getirilen akademisyenlere yönelik saldırılar" olarak belirlendi.
'SİVİL ÖLÜME MAHKÛM EDİLDİLER'
Raporda, "Geçtiğimiz yıl boyunca Türkiye, Barış İçin Akademisyenler olarak bilinen bir grup akademisyen, araştırma görevlisi ve diğer akademik personeli çatışmalı Kürt bölgeleri için barış çağrısı yapan 2016 Ocak ayındaki bildiri için terörizm suçlamasıyla yargılamaya devam etti" dendi. Raporda 15 Temmuz darbe girişimi nedeniyle kamudaki Gülen yapılanmasına yakın olduğu gerekçesiyle tutuklanan, işten atılan ya da yurt dışına çıkış yasağı konan personelle ilgili de hatırlatmalar yapıldı. SAR, OHAL döneminin Türkiye'deki binlerce akademisyen ve öğrenciler için yıkıcı sonuçları olduğunu vurguladı.
Rapor, Barış Bildirisi'ne imza atan akademisyenlerin yargılanma sürecine de detaylı şekilde yer verdi. Raporda işten atılan, hapsedilen ve yurt dışına çıkış yasağı konan akademisyenlerin "sivil ölüme" mahkûm edildiği vurgusu yapıldı.
Raporda, "Türkiye’nin yüksek öğretim sektörünün geleceğini güvence altına almak için, Türkiye makamları, akademik özgürlük, ifade özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü ve gerekli süreçle ilgili tüm anayasal ve uluslararası insan hakları yükümlülüklerini yerine getirmek zorundadır" dendi.
"Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) ve diğer sivil toplum kuruluşları üyeleri dahil olmak üzere yükseköğretim kurumlarının liderleri, yukarıda belirtilen eylemleri hızlandırmak için devlet yetkililerine baskı yapmalıdır" denen raporda, soruşturma, kovuşturma, gözaltı veya diğer disiplin cezalarının askıya alınması; ve kovuşturma altındaki veya temyiz davalarındaki tüm mağdurlar için gerekli sürecin sağlanması çağrısı yapıldı.
'TÜRKİYE'YE BASKI YAPILMALI'
Raporun Türkiye'yle ilgili kısmı "Son olarak, dünyadaki akademik özgürlüğü destekleyen hükümet ve yüksek öğretim liderlerinin, Türkiye'ye ve yüksek öğretim otoritelerine, bu eylemleri hızlandırmaları ve Türkiye'de akademik özgürlük konusunda merkezi bir ilke olarak ısrar ederek Türkiye'deki akademik özgürlüğe olan bağlılıklarını göstermeleri yönünde baskı yapmaları istenmektedir" ifadeleriyle sona erdi.
