'Türkiye sınırda Türkmen kuşağı istiyor' iddiası

Türkiye'nin Suriye'nin kuzeydoğusunda 9 Ekim'de başlattığı harekatla bölgedeki demografik yapıyı değiştirmek istediği iddiaları tartışılmaya  devam ederken, sınırda 5 kilometrelik hatta bir "Türkmen kuşağı" sağlamayı amaçladığı da belirtiliyor. Söz konusu iddialardan biri de Ankara'nın, Arapları, Kürtlerle savaştırarak tasfiye etmeye çalıştığı yönünde.

Türkiye'nin "Türkmen"lerden oluşturulduğu iddia edilen Sultan Murad, Sultan Süleyman Şah, Sultan Mehmed Fatih, Muntasır Billallah ve Semerkant gibi grupları büyüttüğü öne sürülüyor ve sınır hattındaki stratejik yerlere yerleştirdiği iddia ediliyor.

Türkiye ile Suriye arasında 20 Ekim 1998 tarihinde yapılan Adana Mutabakatı sonrası adı geçen bu gruplara yatırım yaptığı iddia edilen Türkiye istihbaratının bu grupları sınır hattındaki 5 kilometrelik hatta yerleştirdiği öne sürülüyor.

Bu 5 grubu çatışmalarda kayıp vermemesi için geride tuttuğu iddia edilen Türkiye'nin; sınır kapıları, yol güzergahları gibi stratejik yerlerin bu grupların eline geçmesini sağladığı belirtiliyor.

Afrin harekatından sonra daha önce Sultan Murad ile rekabet halindeki diğer grupların liderleri, dikkat çekici bir şekilde öldürülmeye başlanmıştı.

10 Mart 2018’de 1’inci Kolordu Komutanı Yarbay Vail Musa ve Semerkant Tugayı Medya Sorumlusu Süheyl Kasım, 11 Mart 2018’de Feylak’ûş Şam Saha Komutanı Bahri Sami Heyani, 12 Mart, 2018’de Cehpet’ül Şemiye Şura Meclisi üyesi ve Ehrar El Şam’ın Bölge Sorumlusu Muhamed Ebû Abdul, 12 Mart 2018’de ÖSO Komutanı Binbaşı Raid Muaz, Yarbay Münzir ve üsteğmen Nasr Hemadin ve 14 Mart 2018’de de Cephet El Şamiye komutanı Ahmed Ebû Safi öldürülmüştü.

'ORTA ASYA'DAN İSKAN' İDDİASI

Suriye sınırı boyunca "Türkmen" adı verilen ve çoğunluğu Özbekistan, Türkmenistan, Türkistan, Tacikistan, Uygurlar gibi Kafkasya ve Orta Asya’dan getirilen kişilerden oluştuğu belirtilen bu grupların Suriye-Türkiye sınır hattı boyunca iskan edildiği öne sürülüyor.
Söz konusu grupları İdlib’te Cebel Ekrad (Kürt dağı), Cebel Türkman (Türkmen dağı) Bab El Hewa Sınır Kapısı, Entarib, Afrin'in Cinderes, Raco, Bilbilê ve Şera ilçeleri, Azez'de Bab El Selame Sınır Kapısı ile Cerablus’un sınır hattında yakın bölgelerine yerleştirdiği iddia edilen Türkiye'nin, bu grupları şimdi de Tel Abyad ve Resulayn'da iskan etmeye başladığı öne sürülüyor.

'TÜRKMENELİ KUŞAĞI'

Araplardan oluşan diğer grupları ise söz konusu 5 kilometrenin dışında daha içe doğru sürdüğü belirtilen Türkiye'nin Adana Mutabakatı çerçevesinde bu gruplar üzerinden Suriye’de varlık göstermeyi planladığı öne sürülüyor. Bu grupların yerleştirildiği 5 kilometrelik sınır hattına "Türkmeneli Kuşağı" denildiği öğrenildi.

SURİYE MİLLİ ORDUSU'NDAKİ GRUPLAR

ANF'den Ersin Çaksu'nun haberine göre, Türkiye'nin Suriye Milli Ordusu (SMO) adı altından bir araya getirdiği gruplar ise şunlar:

1- Ehrar El Şerqiye:

Deyrizor'da IŞİD'en koparak İdlib’e geçen bu yapılanma daha çok vahşet görüntüleri, talan, hırsızlık ve tecavüzlerle gündeme geldi. Cerablus, Bab ve Afrin'de Türkiye'nin desteklediği Sultan Murad gibi bazı gruplarla çatıştılar. 

2- Ceyş El Nuhbe:

Ceyş El Tahrir isimli yapı 2017 yılında Ceyş El Nuhbe ismiyle yeniden örgütlediklerini duyurdu. Mihemed Ehmed El Seyêd’in liderliğini yaptığı bu yapı Halep, Lazkiye, Hama ve İdlib’te faaliyet yürüttü. 

3- Liva Suqur El Şam:

Ehmed Ebu İsa tarafından 2011’de kurulan bu yapı uzun süre El Nusra ile hareket etti, daha sonra Ehrar El Şam’a katıldı. Cihatçı fikirleriyle bilinen bu yapının içinde çok sayıda yabancı grup bulunuyor. 

4- Feylaq El Şam:

2014’te 19 grubun katılımıyla kuruldu. Fadil Elah El Heci’nin başında bulunduğu bu yapı, Şehba ve Şêyh Mesûd saldırılarında yer aldı. Bu yapının, Türkiye ile iyi ilişkiler içinde olduğu ve SMO’nun içindeki en büyük yapılardan biri olduğu belirtiliyor.

5- Ehrar El Şam:

En büyük gruplardan biri olan bu yapılanma 2011’de Hesen Ebod tarafından kuruldu. Suriye’nin batısında birçok yerde faaliyet yürüten yapı, El Nusra ile inişli çıkışlı bir ilişkiye sahip oldu. Şu anda İdlib’te birlikte hareket ediyorlar. 

6- Hamza Tümeni:

Daha önce ağırlıklı olarak Dera, Halep ve Şam kırsalında faaliyet yürüten bu yapının, Türkiye ile ilişkileri gelişince ağırlıklı olarak Bab’ta faaliyet yürütmeye başladığı belirtiliyor. Grubunl liderliğini eski IŞİD'li Seyf Ebubekir yapıyor. 

7- Liwa El Fetih:

Daha önce farklı gruplarla hareket eden bu yapı, 2017 yılında Cephe El Şamiye’ye katıldığını duyurdu.

8- Ceyş El Ahfad:

Liwa Semerkant ile birlikte başta Firqet El Hemze’nin bir bölümüydüler. Grubun liderliğini Şêyh Husen Geud yapıyor.

9- 23’üncü Tümen:

Eskiden Halep ve İdlib’te yer alan bu grubun başında Sertip Hesen Recûb isimli biri bulunuyor. Fırat Kalkanı ve Afrin harekatı'nda yer aldılar.

10- 9’uncu Tümen:

2014’te özel kuvvetler olarak örgütlendirilen bu yapı Pentagon destekli Hezim hareketi içinde yer alıyordu. İhvancı fikirde olan bu yapı El Nusra’ya karşı bazı eylemler yapınca, El Nusra tarafından tasfiye edildiler.

11- Foc El Mustefa:

Marê merkezli bu yapılanmanın başında Eli Necar Ebu Mejdo bulunuyor. Kürtler ve QSD’ye karşı açıklamalarıyla bilinen bu yapı Afrin'de özellikle Bilbilê hattında bulundu.

12- Liva El Mexavir:

2013 yılında Humus ve Şam kırsalında faaliyet yürüten bu yapı Şam'la yapılan anlaşma sonrası İdlib’e çekildi.

13- Firqet El Mutasim:

Marê merkezli bu grup ABD’den silah ve eğitim desteği alan bu grubun başında Mihemed Xelil Hesen bulunuyordu. 

14- Cephe El Şamiye:

2014’te bazı grupların bir araya gelmesiyle kurulan bu yapının başında Ebid el Eziz Selamê bulunuyordu. 2017’de Asifet El Şimal’in onlara katılmasıyla Ebû Elî Sico da yönetimde yer aldı. 

15- 5’inci Alay:

Foc El Xamês olarak da bilinen bu yapının başında Mıstefa Kepso isimli biri bulunuyor. Hama’nın kuzeyi ve İdlib’te bulunan bu yapı, Afrin harekatına katıldı.

16- Liva El Şimal:

Feylaq El Şam tarafından El Fecir El Sadêq, Sirac El Din, Ensar El Allah, Ömer Ebu el Hesen ve Mexawir el Sunne gibi çete yapılarının bir araya getirilmesiyle oluşturuldu. Mınbiç, Cerablus ve Şehba bölgesine faaliyet yürüten bu çete grubu Afrin harekatında yer aldı.

17- Rical El Harb:

Halep ve İdlib civarında faaliyet yürüten bir grup.

18- Liwa Sultan Osman:

2017 yılında Ebû Ömer lakaplı Raxêb Osman tarafından kurulan bu yapı Afrin'de özellikle Bilbilê ilçesi çevresine konumlandı.

19- Ceyş El İslam:

2011 yılında Doğu Guta’da kurulan bu yapı, en büyük yapılardan biriydi. Selefi fikirleriyle tanınan bu yapının komutanı Zehran Elûş’tu. Suudi destekli bu yapı, Şêyh Meqsûd saldırılarında klor gazı kullandı. Zehran Elûş öldürüldükten sonra yerine kardeşi Mihemed Elûş geçti. Riyad ve Astana toplantılarında yer alan bu grup, Guta’dan ayrıldıktan sonra Feylaq El Rahman ile birlikte Afrîn ve Bab’a yerleştirilmeye başlandı.

20- Festakim Kema Umirt:

2012’de 7 grubun bir araya gelmesiyle kurulan bu çete yapılanmasının kuruluş yerinin İstanbul olduğu öne sürülüyor. Mistefa Biro’nun (Seqir Ebu Quteybe) liderliğini yaptığı bu yapı, birçok grupla ortaklıklar geliştirdi, Türkiye, Katar ve Suudilerden destek aldı.

21- Ceyş El Şerqiye:

Küçük gruplardan biri olup, Suriye’nin doğu bölgelerinden katılımların yapıldığı bir grup.

22- Suwar El Cezîre:

Cizîrê bölgesinde Kürtlere karşı savaşmak iddiasıyla ortaya çıkan bu grubun başında Şêyh Ehmed ve Ebû Zeyneb El Haşimî bulunuyor. Cerablus merkezli bu grup Mınbiç'e yönelik saldırılar ve Afrin harekatında yer aldı.

23- 51’inci Tugay:

2015’te kurulan bu yapının çete başı Heysem Cemil İfesi’ydi. Onun Ulusal Ordu’da görev almasıyla grubun lideri Mihemed Dêrî oldu. Cenevre, toplantılarına katıldılar, Afrin harekatında yer aldılar.

24- Firka el Şimaliye:

2012’de İdlib’in Kefer Nubul kasabasında kurulan bu yapının ilk ismi Liwa Fursan El Heq’ti. CIA destekli olduğu öne sürülen bu grubun başında Faris El Beyûş bulunuyordu, ancak 2017’de yerini Ebid Kerim Yehya aldı. O da Şêyh Meqsûd’da öldürüldü.

25- Sultan Murad:

Suriye savaşı başlayınca Türkmenler adına ortaya çıkan bu grubun kuruluşu 1998 tarihli Adana Mutabakatı sonrasına dayanıyor. Liderleri Yusuf El Selêh’ın MİT ile ilişkileri Adana Mutabakatı’na kadar vardığı iddia ediliyor. Grubun saha sorumlusunun Fehim İsa, askeri sorumlusunun ise Serbend Ehmed Osman olduğu öne sürülüyor.  Sınır kapıları ve sınır hatlarının bu gruba bırakıldığı iddia ediliyor.

26- Sultan Süleyman Şah:

Bab bölgesinde Türkmenlerden oluşturulan bu yapı, Qibesin bölgesinde bazı Kürt grupları da oluşturmaya çalıştı. Ancak başarılı olamadı. Ebû Emşe’nin başında bulunduğu bu yapı Afrin harekatında yer aldı.

27- Sultan Mehmed Fatih:

2012’de Cerablus’un Xendura kasabasında kurulan bu yapı uzun süre Halep’te kaldı. 2015’te Sultan Murad’a katıldılar, 2016’da ise ayrıldılar. Ağırlıklı olarak Cerablus, El Rai ve Azez'de kalıyorlar, Afrin harekatında yer aldılar.

28- Muntasır Billallah:

Daha önce Halep’te de yer alan bu yapı daha çok Bab, El Raî ve Cerablus’ta faaliyet yürütüyor. Liderliğini Firas Başa’nın yaptığı bu yapı, Afrin harekatında yer aldı.

29- Semerkant Tugayı:

2016’da Halep kırsalında kurulan bu yapı başta Özbekler olmak üzere Orta Asya’dan getirilen kişilerden oluşuyor. Kuruluş nedenlerini ise Kürtler ve rejime karşı savaşmak olarak açıkladılar ve Afrin harektında yer aldılar. (HABER MERKEZİ)