Yaşam hakkı ihlal raporu: Ölümlerin yarısından fazlası iş cinayeti
Derya OKATAN
ARTI GERÇEK- AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından bu yana çeşitli kategorilerde en az 41 bin 694 kişinin yaşam hakkı ihlal edildi. İhlal türlerine göre en fazla can kaybı iş cinayetlerinde yaşandı. Aynı yıllarda 23 bin 959 işkence ve kötü muamele vakası tespit edildi.
CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, 2002-2019 yılları arasında Türkiye'de yaşanan insan hakları ihlallerine dair bir rapor açıkladı.
17 YILDA 41 BİN 694 YAŞAM HAKKI İHLALİ
"AKP İktidarının Hak İhlalleri Enkazı" başlıklı rapora göre, 2002-2019 yılları arasında en az 41 bin 694 kişinin yaşam hakkı ihlal edildi.
Tanrıkulu, ihlal türleri ve kaç kişinin yaşamını yitirdiğini şöyle aktardı:
Yargısız infaz, dur ihtarı, rastgele ateş açma olayları: 1.532
Faili meçhul cinayetler: 259
Kara mayınları: 304
Yasadışı örgüt saldırıları: 674
Sivil çatışmalar: 119
Köy korucularının öldürdüğü kişiler: 116
Göç yolunda ölümler-mülteciler: 687
Gözaltında ölüm: 83
Ölüm oruçlarında ölümler: 26
Cezaevi yönetiminin ihmali sonucu ölümler: 2.341
Kadın cinayetleri: 6.432
Nefret cinayetleri: 59
İş cinayetleri: 23.980
Çocuğun yaşam hakkı ihlalleri (2011-2019): 4.104
Şüpheli asker ölümleri: 367
Sokağa çıkma yasakları döneminde ölen siviller: 337
15 Temmuz darbe girişimi yaşam hakkı ihlalleri: 274
İŞ CİNAYETLERİ
Yaşam hakkı ihlal türleri arasında en fazla can kaybı, iş cinayetlerinde yaşandı. AKP iktidarı döneminde en az 23 bin 980 işçi önlenebilir sebeplere rağmen yaşamını yitirdi.
Rapora göre, 2002 yılında 146 olan iş cinayeti, 2003 yılında 811 kişiye çıkıyor. Sonraki yıllarda da artış sürüyor. 2017 yılında 2 bin 6 kişinin yaşamını yitirdiği iş cinayetleri 2019 yılında ise en az 1736 olarak kayıtlara geçti.
YAKLAŞIK 24 BİN KİŞİ İŞKENCE GÖRDÜ
Rapora göre, 2002-2019 yılları arasında en az 23 bin 959 kişinin işkence ve kötü muameleye uğradığı tespit edildi.
İşkence ve kötü muamele olaylarının, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ciddi şekilde arttığı belirtildi.
Rapora göre, 2004 yılından itibaren azalışa geçen işkence ve kötü muamele vakaları, 2014 yılından itibaren tekrar artışa geçti. 2014 yılında bin 39 kişi işkence ve kötü muameleye uğradığı yönünde şikâyette bulunurken, sokağa çıkma yasakları ve darbe girişiminin yaşandığı 2015 yılında ise 5 bin 671 kişi ile işkence ve kötü muamelenin zirve yaptığı kaydedildi.
2016 yılında ise 5 bin 606 işkence vakası tespit edildi.
TANRIKILU: AKP ARTIK İŞKENCEYİ SAKLAMAYA GEREK BİLE DUYMUYOR
Tanrıkulu, verilere ilişkin değerlendirmesinde, "Tüm dünyada insanların coşkuyla katıldığı ve karşıladığı etkin bir eylem olan Las Tesis eylemi, sadece Türkiye'de polis şiddetiyle karşılaştı. Aynı zamanda gözaltı merkezlerinde işkence ve kötü muamele sürüyor. AKP iktidarı artık işkencenin varlığını saklama gereği bile duymuyor. Polis copunu havada görmediğimiz neredeyse hiçbir eylem/etkinlik yok artık... İnsan hakları, çevre hakları, hayvan hakları konusunda son derece olumsuz bir yıl geçirdik. Umutsuzluğa kapılmadan insanlarımızın hak ettiği gibi yaşayacağı demokratik bir ülke için mücadelemize devam edeceğiz" dedi.
