'Kirli sandık artık her seçimin gölgesi olacak'

POLİTİKA - Referandum sonuçlarıyla ilgili açıklama yapan Demokrasi İçin Birlik (DİB), "Hayır" çalışmaları yürüten 12 bin kişinin gözaltına alındığını, 606 kişinin ise tutuklandığına dikkat çekerek, "Bu referandum sonuçları iptal edilmezse ‘kirli sandık’ın gölgesi, bundan böyle yapılacak bütün seçimlerin üzerine düşecek" dedi.

Demokrasi İçin Birlik (DİB), referandum sonuçlarına ve ihlaline ilişkin Karaköy’de bulunan Mimarlar Odası’nda basın toplantısı düzenledi. Toplantıya, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Milletvekili Hüda Kaya, eski HDP’li milletvekilleri Hasip Kaplan ve Levent Tüzel, HDP İstanbul İl Eşbaşkanı Esengül Demir'in yanı sıra çok sayıda kişi katıldı. 

Toplantıda "Kirli sandık istemiyoruz referandum sonuçlarını kabul etmiyoruz" başlığında slayt gösterimi yapıldı. Basın metnini, DİB Koordinasyon üyeleri İrem Afşin ve Hakan Öztürk okudu.

'KAMU KAYNAKLARI 'EVET' İÇİN KULLANILDI'

16 Nisan 2017’de Anayasa değişikliğinin yapıldığı referandumun Olağanüstü Hal (OHAL) koşullarında gerçekleştirildiğini hatırlatan DİB Koordinasyon üyesi İrem Afşin, Anayasa değişikliği hakkında bilgilendire ve özgür kanaat oluşturmanın bizzat hükümet tarafından engellendiğini söyledi. Afşin, "Kamu kaynakları taraflar arasında ayrım gözetilerek kullanıldı, bütün seçimlerde geçerli olması gereken eşit özgür propaganda için adil yarış ilkeleri çiğnendi. Kamu kaynakları ‘Evet’ için kullanıldı. Fikir-ifade-basın özgürlüklerinin alabildiğine kısıtlandığı; milletvekillerinin, belediye başkanlarının ve gazetecilerin hapse atıldığı; Meclis’in üçüncü büyük partisinin referandum sürecinden fiilen dışlandığı 16 Nisan referandumu bu özellikleriyle, bütün toplumun uzlaşacağı bir toplumsal sözleşmeye dayanak teşkil etme niteliğini kaybetti. Referandum günü ise oylama başladıktan sonra YSK’nin yasaya aykırı olarak aldığı karar, referandum sonuçlarının güvenilirliğini yitirmesine neden oldu ve sürece damgasını bastı" diye konuştu. 

‘KİRLİ SANDIK GÖLGESİ BÜTÜN SEÇİMLERDE OLACAK’

Avfin, "Hükümet’e, toplumun geleceğini ilgilendiren ve yarısının onaylamadığı, üstelik sonuçlarına şaibe bulaşmış bu Anayasa değişikliğinde ısrar etmekten vazgeçme çağrısında bulunuyoruz. Referandum süreci lekelerle doludur. ‘Kirli sandık’tan çıkan referandum sonucu, demokrasi tarihinde ve kamuoyunun hafızasında kendine temiz bir yer bulamayacaktır. Bu referandum sonuçları iptal edilmezse, ‘kirli sandık’ın gölgesi, bundan böyle yapılacak bütün seçimlerin üzerine düşecek" diyerek bütün demokrasi güçleri ile mücadele etmeye devam edeceklerini söyledi.

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) ön raporuna değinen Afşin, "Rapora göre; kamu kanalı dahil ulusal yayınlarda 'Hayır’a yer verilmedi. Aralarında TRT, Kanal D, CNN Türk, Fox TV, Haber Türk’ün bulunduğu 17 ulusal televizyonun yayınlarına ilişkin RTÜK’ten alınan veriler, tarafsız kamu yayıncılığı yürütmesi gereken TRT1 yayınlarında bile muhalefetin görmezden gelindiğini ortaya koydu" dedi.

USULSÜZLÜKLER SIRALANDI

Afşin, referandum usulsüzlüklerini ise şöyle sıraladı: "Cami duvarlarına ‘Evet’ pankartları asıldı, kamu yöneticileri kamu binalarında ‘Evet’ konferansı verdi. Kamu kuruluşlarının yöneticileri sosyal medya hesaplarından ‘Evet’ dediklerini duyurdu. Herhangi bir afişin asılmasının yasak olduğu tarihi surlara ‘Evet’ pankartları asıldı. Silopi’de polis ‘Evet’ bildirisi dağıttı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Başbakan Binali Yıldırım’ın kullanma yetkisinde olan örtülü ödenek harcamaları da referandum döneminde olağanüstü artış gösterdi. İlk iki ayda yapılan toplam harcama geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 62,5 oranında artarak 446 milyon liraya çıktı. Kamu görevlileri ‘Evet’ mitinglerinde görevlendirildi." 

'HAYIR ÇALIŞMASI YÜRÜTEN 606 KİŞİ TUTUKLANDI'

"Hayır" çalışmaları yürüten 12 bin kişinin gözaltına alındığı İçişleri Bakanlığı tarafından açıklandığını belirten Afşin, 606 kişinin ise tutuklandığını söyledi. Afşin,  2 bin 165’i HDP ve bileşenlerinden olan "Hayır" çalışması yürüten 2 bin 462 kisi gözaltına alındı, 429’u HDP ve bileşenlerinden olan 453 kişi tutuklandı. 29 kişinin yaralandığı, 1 kişinin yaşamını yitirdiği bu süreçte, 'Hayır' çalışmalarına 151 fiziki saldırı gerçekleşti. DBP’li 83 belediye eş başkanı tutuklandı, 84 belediyeye ise kayyım atanarak bizzat İçişleri Bakanı tarafından el kondu. HDP, referandum öncesinde karşılaşılan gözaltı, tutuklama, 'Hayır' çalışmalarının engellenmesi, 'Hayır' çalışmalarına fiziki saldırılar, sandıkların birleştirilmesi, tehdit, ölümle tehdit, kamu hizmetinin durdurulması tehdidi ve eylem yasaklarına ilişkin 477 ihlal örneğini raporlaştırdı" diyerek MHP’li Meral Akşener’in çeşitli illerde yapacağı toplantı ve mitinglerin engellendiğini de kaydetti.

Afşin son olarak, "Kirli sandıktan çıkan sonuçları kabul etmemek için haddinden fazla sebebimiz var" dedi.

‘KAMU KAYNAKLARI EVET’E ÇALIŞTI’

Açıklamaya daha sonra DİB Koordinasyon üyesi Hakan Öztürk devam etti. Öztürk, ise AGİT raporuna değinerek, "İki tarafa eşit şartlar sağlanmadı, seçmen tarafsız bilgi alamadı, STK’lar sürece katılamadı, medya tek taraflı çalıştı" dedi. Öztürk, "Uluslararası insan hakları hukukunun gerekleri ışığında kabul edilemez ve son derece tehlikeli’durum: 190 medya kuruluşu kapatıldı 2 bin 500 gazeteci işsiz kaldı, 150’den fazla gazeteci tutuklandı" diyerek kamu kaynaklarının "Evet" için kullandığını geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 62,5 artarak 446 milyon TL’ye çıktığını belirtti. Sonuçların tutanakta başka YSK’da başka olduğuna dikkat çeken Öztürk, Oy ve Ötesi'ne göre; 290 sandıkta kullanılan toplam 99 bin 680 oyun dağılımlarında uyuşmazlıklar tespit edildiğini söylediklerini belirtti. 18 ilde bin 118 sandıkta, yüzde 90 ve üzerinde "Evet" çıkmış göründüğünü kaydeden Öztürk, "237 bin 121 seçmenin olduğu 791 sandıkta HDP’nin sandık kurulu üyesi yoktu" dedi. 

Toplantının ardından katılımcılar düşüncülerini dile getirdi. (dihaber)