Komşunun yıkılan evi, onların ekmek parası oldu

Fatime TEKİN

DİYARBAKIR- Diyarbakır’ın tarihi Sur ilçesinde bulunan Ali Paşa ve Lalabey mahallelerinde başlayan yıkım üçüncü gününe girdi. "Kentsel dönüşüm" adı altında başlayan yıkıma Sur halkı tepkili. Çok sayıda polis ve zırhlı araçlar eşliğinde mahallelerine giren iş makinelerini durduramayan Sur halkı, gözyaşları ile yıkımı izledi.
Sur ilçesinde yaşayanların çoğu, 1990’lı yıllarda yakılan ve boşaltılan köylerden göç edenlerden oluşuyor. İlçede yaşayanların gelir düzeyi düşük. Birçok aile çocukların okul masraflarını karşılayamadığı gibi evlerine de ekmek götüremiyor. Savaşın ve çatışmanın mağduru olan Surlular bir yandan evsiz kalmanın sancısını yaşarken, diğer yandan çocuklarının karınlarını doyurmanın arayışındalar.

ENKAZDAN TOPLADIKLARI İLE ÇOCUKLARINI DOYURDULAR

Sur’da önceki gün başlayan yıkım anında çekilen görüntüler yaşanan trajediyi özetler nitelikteydi. Görüntülerde bir yandan iş makineleri ile yıkılan evlerinin enkazına bakarak ağlayan kadınlar, diğer yandan da molozların arasında demir toplayanlar görülüyordu.
Evleri için ağlayan da yıkılan evlerinden çıkan demirleri toplayanlarda Surlulardı. Evsiz kalmanın acısını yaşayan yoksul halk, akşam çocuklarına yiyecek bir şeyler alabilmek için çaresizce evinin molozlarının arasından demirleri toplamak zorunda kalıyor.

DEMİRLERİ SATMAK BENİ ÇOK ÜZDÜ

Mahalle sakini Zarif Gurbun, yıkımdan sonra yıkılan evlerdeki demiri çıkarıp satanlardan. 23 yıldır Sur’da yaşadığını anlatan Gurbun, "7 çocuğum var. Üç aylık maaş ile geçimimi sağlıyorum. Diğer mahallerde evler pahalı olduğu için başka bir yere taşınamıyordum. Dünden beri elektriğimiz suyumuz da kesik, geceyi karanlıkta geçirdik" dedi. Çocuklarının karnını doyurmak için yıkılan evlerden demir çıkardığını söyledi. 

ÇARESİZLİK…

Başka çaresi olmadığı için yıkılan evlerden demir topladığını anlatan Gurbun, "Molozların arasından topladığım demirleri hurdacıya götürüp 30 TL’ye sattım. O parayla domates ve salatalık aldım, akşam çocuklarıma götürdüm. Çocuklarımın karnı o demirlerden kazandığım parayla doydu. Demirleri çıkarınca üzüldüm. Canım yandı. Ama ne yapayım, başka çarem yoktu" ifadelerini kullandı.

EVİ HAKKINDA YIKIM KARARI VAR

Demir toplayan bir başka kişi Melekşah Umur. Ali Paşa mahallesinde oturan Umur’un evi içinde yıkım kararı var.  Bu gün yarın kendi evinin de yıkılacağını anlatan Umur, "8 çocuğum var. Ailemiz kalabalık. Evde yer olmadığı için 4 kişi içerde,  4 kişi ise dışarıda uyuyoruz. Dünden beri ne suyumuz ne de elektriğimiz var. Bahçeye kurduğumuz ocakta ancak bir çay demleyebiliyoruz. Evde yiyecek hiçbir şeyimiz yok" dedi.

ÇOCUKLARIMA EKMEK GÖTÜREMİYORUM

Dünkü yıkıma ara verilince, eşi ve çocukları ile birlikte demir toplamaya gittiklerini ifade eden Umur, gözyaşları ile şunları anlattı: "Aldığımız çocuk parası ile geçinmeye çalışıyoruz ama yetmiyor. Çocuklarıma sıcak aş veremiyorum. Dün yıkım durunda ailece topladığımız demirleri hurdacıya götürüp, 130 TL’ye sattık. Bu para ile domates, salatalık, yoğurt ve çocuk bezi aldım. Başka çarem yoktu." 

BEBEĞİM OLMASAYDI BENDE DEMİR TOPLARDIM

Sur’da yaşayan hemen hemen herkes çaresizce yaşananları izliyor. 6 çocuk annesi Songül Tanyurek de Sur’da yaşananların sancısını yaşayanlardan biri. Mahallerinde su ve elektriklerinin gece saatlerinde kesildiğini anlatan Tanyürek, şöyle konuştu: "6 aylık bebeğim var. Ben çıkamıyorum. Bebeğim pişik olduğu için sıcak su ile yıkamam lazım. Ne su var, ne de suyu ısıtacak elektrik… Kızlarım gün boyu camiden su taşıdı. Elleri kızarmış. Eşim ise serbest çalışıyor. Bazen iş var bazen de yok. O kadar zor durumdayım ki şu anda size çay yapacak demim de yok. Eğer benim bebeğim olmasaydı, ben de gidip demirleri toplayıp satacaktım ve çocuklarıma yemek alacaktım.  Ama gidemedim… İnanın bu mahallelerde oturan herkes benim gibi. Demirleri toplayanlar isteyerek yapmıyor. Başka çareleri olmadığı için bunu yapıyorlar." 

Sur’a bağlı Ali Paşa’da yıkım çalışması devam ediyor. İş makineleri iki gün boşlan evlerde yaptıkları yıkım çalışmalarının ardından bu gün molozları topluyor. Molozların kaldırılmasının ardından yıkım devam edecek.