İran ambargosunu delenlere de yaptırım uygulanacak
Amerikan yönetimi, İran ile nükleer anlaşmadan çekilmesi sonrasında Tahran’a yönelik yaptırımları yeniden devreye sokuyor.
İran’ın otomotiv, havacılık sektörü ile altın ve diğer değerli metallerin ticaretini hedef alan yaptırımlar bu gece yarısından yürürlüğe girecek.
Amerika'nın Sesi'nde yer alan habere gçre, telekonferans yöntemiyle basın mensuplarının sorularını yanıtlayan üst düzey yetkililer, ilk kısmı bu gece yarısından itibaren, ikinci kısmı da Kasım ayında devreye girecek olan yaptırımların amacının İran’ı müzakere masasına çekmek olduğunu savundu.
Trump’ın geçtiğimiz hafta, Tahran üzerinde kurulan ekonomik baskıya atıfta bulunarak "Bir noktada İran’ın görüşmek isteyeceğini düşünüyorum. Bu durumda önkoşulsuz görüşürüm" mesajı hatırlatıldı. Üst düzey Amerikalı yetkililer, "Böyle olmak durumunda değil. İran bölgedeki olumsuz davranışlarına son vererek, gerçek, anlamlı ve kapsamlı bir anlaşma ihtimalinin kapısını arayabilir" mesajını verdi.
Üst düzey bir yetkili de, "Başkan Trump İran’ın bölgedeki amaçlarını sınırlandıracak kapsamlı bir anlaşmayı görüşmek üzere İran yönetimiyle bir araya gelebilir" ifadesini kullandı.
"100 ŞİRKET ÇEKİLME KARARI ALDI"
Üst düzey Amerikalı yetkililer, doğrudan yabancı yatırımcı için İran ile iş yapmanın güvenli olmadığını, bu nedenle de son dönemde İran’a doğrudan yatırım yapan yabancı şirketlerinin sayısının azaldığını, şirketlerin yatırımlarını çekmeye başladığını savundu.
Yetkililer, "İran’ın finansal sistemi sistematik olarak teröre destek vermek ve bölgedeki terör faaliyetlerini fonlamak için kullandığını ve bu amaçla da aldatıcı yöntemler kullandığını" savundu. Brifingde soruları cevaplayan üst düzey bir yetkili, yaptırımların işe yaradığını ve bugüne kadar yaklaşık 100 uluslararası şirketin İran piyasasından çekilme kararını açıkladığını belirtti.
ÜÇÜNCÜ ÜLKELERE YAPTIRIM OLACAK MI?
ABD Yönetiminin devreye soktuğu yaptırımların en önemli boyutlarından birisi, İranlı şirketlerle iş yapan üçüncü ülkelerin bu yaptırımlardan nasıl etkileneceği konusu. Yani ikincil yaptırımların nasıl uygulanacağı tartışması. Üst düzey Amerikalı yetkililer, "Yaptırımları uygulamakta son derece kararlıyız, diğer ülkelerle birlikte çalışacağız ancak elimizdeki yetkiyi kullanmak konusunda da tereddüt etmeyiz" mesajını verdi.
Üst düzey yetkililer, İran ile iş yapan üçüncü ülkelere yönelik muafiyet getirme olasılığı ya da bu ülkelerle yapılacak olası muafiyet görüşmeleri konusunda ayrıntı vermedi. Brifinge katılan yetkililere göre, Trump Yönetimi üçüncü ülkelerden gelen yaptırımdan muaf tutulma taleplerini ayrı ayrı değerlendirecek.
TRUMP AÇIKLAMA YAPTI
Donald Trump da İran’a yönelik yaptırımların devreye girmesiyle ilgili yazılı bir açıklama yaptı. Yazılı açıklamada, "ABD tüm yaptırımların uygulanmasında kararlıdır. Yaptırım kararına uyulması konusunda İran ile iş yapan ülkelerle yakın şekilde çalışacağız. İran ile faaliyetlerini sınırlandırmayan birey ya da kurumlar ciddi sonuçlarla karşılaşabilir. Amerika’nın İran’ın zengin mirasının asıl sahibi olan ve rejimin asıl kurbanları olan İran halkının yanındayız" denildi.
Trump, çok sayıda uluslararası şirketin İran pazarından ayrılma niyetini açıkladığını belirtti, tüm ülkelere de benzer adım atmaları çağrısında bulundu. Trump bir kez daha İran ve batı ülkeleri arasında 2 yıl önce varılan anlaşmayı "korkunç" bir anlaşma olarak niteledi. Anlaşmanın bölgede kaos ve şiddeti yayan bir diktatörlüğe can damarı olduğunu savundu.
"İRAN GÖRÜŞME TEKLİFİNİ KABUL ETSİN"
ABD Başkanı Donald Trump’ın ulusal güvenlik danışmanı John Bolton da Amerikan haber kanalı Fox News’a konuştu. Bolton, İran’ın yaptırımlardan kaçınmak için Trump’ın görüşme teklifini kabul etmesi gerektiğini söyledi.
Ulusal güvenlik danışmanı, "İran balistik füze ve nükleer silah programını tümüyle ve de doğrulanabilir şekilde terk etmeli. İran eğer ciddiyse, masaya gelmeli. Ciddi olup olmadığını da göreceğiz" diye konuştu.
KARARNAME YAYINLANDI
Bu arada, yaptırımları yürürlüğe girmesine kısa süre kala Trump'ın imzaladığı yeni başkanlık kararnamesi yayımlandı. Yaptırımların ihlal edilmesini önlemeye yönelik kararnamede, "İran'ın ABD dolarına ve değerli metallere erişimine, enerji sektörüne, ABD'nin kara listesindeki vatandaşlarına, nakliyat ve gemi yapımı ve liman operasyonlarına destek verenlere" yaptırım uygulanması talimatı verildi.
Kararnameye göre, "7 Ağustos 2018 ve sonrasında, İran hükümetinin ABD doları ve değerli madenleri satın almasına ve temin etmesine yardım eden, sponsorluk yapan, finansal, maddi veya teknolojik destek sağlayanlar" ABD'nin yaptırımlarına tabi tutulacak.
Ayrıca, İran otomotiv sektörünü ilgilendiren ürün ve hizmetleri satan, tedarik veya transfer edenler yine 7 Ağustos 2018 tarihinden itibaren yaptırımlarla cezalandırılacak.
"5 Kasım 2018 ve sonrasında İran Ulusal Petrol Şirketi, Naftiran Ticaret Şirketi ve İran Merkez Bankası'na yardım eden, sponsorluk yapan, finansal, maddi veya teknolojik destek sağlayanlara" da yaptırım uygulanacak.
OFAC LİSTESİNDEKİLERE DESTEK VERENLERE DE YAPTIRIM
Kararnamede, ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisinin (OFAC) yaptırım listesinde yer alan şahıslara destek verenlerin de 5 Kasım'dan itibaren yaptırımlarla karşı karşıya kalacağı bildirildi. (HABER MERKEZİ)
