'Durum Türkiye açısından giderek kötüleşiyor'

Türkiye’de ekonominin gidişatına ilişkin Reuters haber ajansında yayınlanan analiz haberde, Türkiye’nin mali piyasaları mercek altına alındı. Türk lirasının 2018 yılında yüzde 20’nin üstünde değer kaybettiğine dikkat çekilen haberde, Türkiye’deki "ekonomik çalkantının boyutu" ile durumun bazı gelişmekte olan ülkelerle karşılaştırması yapıldı.

Marc Jones imzalı haberde, Fathom Consulting adlı şirketin hazırladığı Mali Kırılganlık Bileşik Endeksi’nin, "durumun Türkiye açısından ne kadar kötüleşmekte olduğunu gösterdiği" tespitine yer verilirken Türkiye’nin Güney Afrika, Brezilya ve Meksika’yla karşılaştırıldığında kamu borcu güvenliği bakımından bu ülkeler arasında açık ara en kötü konumda bulunduğuna dikkat çekildi.

Haberde, 2010’den beri düşüş yaşayan liradaki değer kaybının, Türk ekonomisinde güncel dalgalanmanın temel nedeni olduğu belirtildi.

"CUMHURBAŞKANI FAİZ ARTIRIMINDAN RAHATSIZ"

Analizde, liradaki değer kaybı için şu görüşe yer verildi:

"Öncelikle, enflasyonu yükseltiyor ve bu da sorun yaratıyor çünkü Merkez Bankası, enflasyonu düşürmek için uygulayabileceği faiz arttırma yönteminden Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın hoşlanmadığını biliyor. İkinci olarak da, zayıf para, dolar bazında alınan kamu, özel sektör ve bireysel borçların geri ödemesini zorlaştırıyor. Uluslararası Uzlaşmalar Bankası’nın verileri Türkiye’nin 200 milyar dolar borcu olduğunu gösteriyor ki bu da Meksika’nın 265 milyar dolarlık borcunun çok fazla altında değil."

Türkiye’nin tahvil piyasasındaki yüksek hacimli satışların çarpıcı boyutta olduğuna değinilen analizde, Merkez Bankası faiz oranlarını son aylarda 5 puan arttırmış olsa da, yüzde 15’in üzerinde enflasyon yüzünden, yüzde 10’ların üst sınırlarındaki tahvil gelirlerinin aslında reel anlamda yüzde 1’in altına tekabül ettiği belirtildi ve bu durumun da yatırımcılar için pek cazip ortam sunmadığı tespiti yapıldı.

"KREDİ BOLLUĞU YÜKSEK BÜYÜMENİN NEDENİ"

Türkiye’nin yüksek büyüme oranını besleyen bir unsur olarak kredi bolluğu gösterilirken bunun aynı zamanda riskler barındırdığına dikkat çekilen analizde, Türkiye’nin yıl içindeki yüzde 20’lik kredi büyümesiyle gelişmekte olan ülkeler arasında Arjantin ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nden sonra üçüncü sırada yer aldığı belirtildi. Türkiye’nin bankacılık sistemindeki toplam kredi-mevduat oranının yüzde 100’ün üzerinde olduğu bilgisine yer verilen analizde, bunun da kredi piyasalarındaki her türlü ciddi çapta daralmanın önemli sorunlara neden olabileceği anlamına geldiği kaydedildi. Türkiye ile kıyaslanan Güney Afrika, Şili, Meksika ve Kolombiya’nın da aynı risklere sahip olduğu belirtildi.

Reuters’te yer verilen Marc Jones imzalı analizde olumlu bir gelişme olarak, Türkiye’nin bankacılık sisteminde ödenmeyen kredilerin toplam miktara oranının sadece yüzde 3 olduğuna değinilirken, bu oranın Yunanistan’da yüzde 46, Ukrayna’da yüzde 56 olduğu kaydedildi.

Ekonomi uzmanlarının borsaların değerini ölçmede kullandıkları ana verilerden birinin fiyat-kazanç oranları olduğuna işaret edilen analiz haberde, Borsa İstanbul 100 endeksinin fiyat-kazanç oranının diğer büyük çaplı borsa piyasalarının çok altında olduğu bilgisine de yer verildi. (EKONOMİ SERVİSİ)