YSK gerekçeli kararı: Kanuna aykırı oluşturulan sandık kurullarının işine itibar edilemez!
Yüksek Seçim Kurulu'nun İstanbul'da seçimin yenilenmesi kararının gerekçesi açıklandı.
YSK'nin, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminin iptaline ilişkin 4'e karşı 7 üyenin oy çokluğuyla aldığı kararın gerekçesi açıklandı. YSK'nin internet sitesine yayınlanan gerekçeli karar 250 sayfadan oluşuyor.
Seçimin iptaline karşı oy veren 4 üye gerekçeli karara şerhlerini hazırlamak için süre uzatımı talep etmişti.
Gerekçeli kararda sandık kurullarının kanuna aykırı oluşturulğu belirtilerek, "CHP adayı ve AK Parti adayı arasında oy farkının 13.729 olması nedeniyle, 754 sandıkta sandık kurulu başkanlarının kanun hükmüne aykırı olarak belirlenmesi ve bu şekilde oluşan sandık kurullarının yaptıkları seçim iş ve işlemlerine itibar edilemeyecek olması, sonuca müessir olay ve haller kapsamında değerlendirilerek seçimin neticesine müessir görülmüştür" denildi.
‘SANDIK KURULLARI SEÇİMİN SONUCUNA ETKİ EDİYOR'
Sandık kurulu başkanlarının seçim sonucuna etki edem işlemler yaptığı iddia edilen kararda, "İstanbul İli genelinde büyükşehir belediye başkanlığı seçimi 31.186 sandıkta yapılmıştır. Bu sandıklarda bir başkan, bir kamu görevlisi asıl üye, bir de kamu görevlisi yedek üye belirlenmesi gerekmektedir. Buna göre, İstanbul İli genelinde büyükşehir belediye başkanlığı seçimi için toplamda 93.558 kamu görevlisine ihtiyaç duyulmaktadır. İstanbul İlinde, 12.259’u adliye personeli, 108.472’si Devlet okullarındaki kadrolu öğretmenler olmak üzere sadece 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre aylık ödenen ve sandık kurullarında görev alabilecek durumda olan yaklaşık 220.000 kamu görevlisi bulunmaktadır" denildi.
‘KHK'LİLER SANDIK KURULU BAŞKANI OLDU'
754 sandıkta sandık kurulu başkanlarının kamu görevlisi olmadığının tespit ediliği aktarılan kararda, ilçe seçim kurullarının görevlendirmelerin neden yapıldığını açıklayamadığı aktarıldı:
"Kanun Hükmünde Kararnameler ile kamu görevinden çıkarılan kişilerden, 6’sı sandık kurulu başkanı, 3’ü sandık kurulu kamu görevlisi üyesi olarak görevlendirilmişlerdir. Sandık kurulu başkanlarının geniş yetki ve görevleri, seçimin güvenilirliğini sağlamak için getirilen şekil şartlarına uyulmaması ve siyasi partilerle sandık kurulu başkanları listelerinin paylaşılmaması suretiyle siyasi partilerin etkili bir itiraz yolu kullanamadıkları dikkate alındığında; Sandık kurulu başkanlarının kanun hükmüne aykırı olarak belirlendiği 754 adet sandıkta oy kullanan seçmen sayısının, 212.276 ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminde Cumhuriyet Halk Partisi Adayı ile Adalet ve Kalkınma Partisi Adayı arasındaki oy farkının 13.729 olması nedeniyle, 754 sandıkta sandık kurulu başkanlarının kanun hükmüne aykırı olarak belirlenmesi ve bu şekilde oluşan sandık kurullarının yaptıkları seçim iş ve işlemlerine itibar edilemeyecek olması, sonuca müessir olay ve haller kapsamında değerlendirilerek seçimin neticesine müessir görülmüştür."
"Sandık kurullarının oluşturulmasıyla ilgili değişikliğin ardından 24 Haziran genel seçiminin yapıldığı hatırlatılan kararda, seçimden sonra itiraz olmadığı için bu konuda bir karar verilmediği belirtildi: "Sandık kurulu başkanlarının kanuna aykırı belirlenmesine ilişkin itirazlar da ilk kez bu seçimde Kurulumuzun önüne gelmiştir. Dolayısıyla Yüksek Seçim Kurulunun daha önceden bu konuda vermiş olduğu emsal oluşturacak bir içtihadı bulunmamaktadır."
‘MUSTAFAKEMALPAŞA’DAKİ KİŞİLER KAMU GÖREVLİSİYDİ’
İYİ Parti’nin Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesindeki sandık kurullarıyla ilgili itirazının reddedilmesine de değinilen kararda, "Yapılan incelemede belirtilen şahısların belediyede görev yapan kamu görevlileri (şube müdürü ve şef) oldukları anlaşıldığından tam kanunsuzluk iddiasına ilişkin talebin reddine karar verildiği görülmektedir" ifadeleri kullanıldı.
AKP’nin Büyükçekmece ve MHP’nin Maltepe itirazlarının, kamu görevlisi olmayan başkanların görev yaptığı sandıklardaki oy sayısı ve aradaki oy farkı karşılaştırıldığında sonuca etki edecek bir durum olmaması nedeniyle reddedildiği kaydedildi.
‘108 SANDIKTA SAYIM DÖKÜM ÇETVELİ DÜZENLENMDİ'
İstanbul’da 18 adet sandıktaki sayım döküm cetvelinin hiç bulunmadığı, 90 adet sandıkta ise sayım döküm cetvellerinde sandık kurulu imzalarının bulunmadığı ifade edilen kararda, 108 adet sandıktaki oy kullanan seçmen sayısı 30 bin 281 olduğu aktarıldı:
"Seçim sonucunun belirlenmesinde en önemli unsurlardan biri olan sayım döküm cetvellerinin 108 sandıkta düzenlenmemiş olması, bu sandıklardaki seçim sonucunun güvenilirliğini ciddi biçimde zedelemektedir. Sayım döküm cetvellerindeki bu eksiklik, tek başına seçim sonucuna müessir olmamakla birlikte, sandık kurulu başkanlarının kanuna aykırı biçimde belirlenmesi ile birlikte değerlendirilmiştir."
KISITLI SEÇMEN İDDİASI
İstanbul’da 377 kısıtlı seçmenin oy kullandığı, 6 sandıkta ölü olan kişilerin yerine oy kullanıldığı, 41 sandıkta ceza infaz kurumunda bulunan tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlülerin yerine oy kullanıldığı, 58 sandıkta ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin yerine oy kullanıldığı, 224 adet zihinsel engeli nedeniyle kısıtlı olan kişinin oy kullandığı belirtildi.
Gerekçeli kararda, "Sonuca etkili sayıdaki sandıkta, sandık kurulu başkanlarının kanun hükümlerine aykırı olarak görevlendirilmesi ve kanuna aykırı şekilde oluşan sandık kurullarının yaptığı seçim iş ve işlemlerine itibar edilmesinin mümkün bulunmaması hususu ile bir bütün olarak değerlendirilen yukarıda izah edilen diğer kanuna aykırılık ve usulsüzlükler, seçimin güvenilirliğini ortadan kaldıran ve seçim sonucuna müessir olay ve haller kapsamında görülmüş, bu nedenle seçimin iptali ve yenilenmesine karar verilmesi gerekmiştir" denildi.
SAYIM DÖKÜM CETVELİ OLMAYAN İLÇELER
Sayım döküm cetvellerindeki iddialara da yer verilen gerekçede, 754 sandık başkanının kamu görevlisi olmadığı açıklandı.
Kararda, "754 sandıkta kanuni zorunluluğa karşın sandık başkanı olarak görevlendirilenlerin bir kısmının emekli memur, bir kısmının özel hastane çalışanı, bir kısmının emekli öğretmen, bir kısmının özel eğitim kurumları öğretmeni, bir kısmının mali müşavir, bir kısmının şirket/sektör çalışanı, bir kısmının muhasebeci, bir kısmının kargo şirketi çalışanı, bir kısmının özel banka çalışanı, bir kısmının avukat ve hukuk bürosu çalışanı, bir kısmının sürücü kursu çalışanı, bir kısmının mühendis, bir kısmının çalışmadığı ve bir kısmının ise bireysel başvuru üzerine görevlendirildiği ve mesleklerinin belirtilmediği tespit edilmiştir" denildi.
Kararda ilçe isimleri tek tek sıralanarak her bir ilçede kaç sayım döküm cetvelinin boş olduğu belirtildi:
"Sayım döküm cetveli boş olan sandıklara ilişkin olarak yapılan incelemede:Ataşehir 1. İlçe 1340 numaralı sandığa ait, Beykoz İlçesinde 1312 numaralı sandığa ait, Beylikdüzü İlçesinde 1300 numaralı sandığa ait, Esenyurt 1. İlçe 1289 numaralı sandığa ait, Esenyurt 2. İlçe 2086 ve 2129 numaralı sandıklara ait, Gaziosmanpaşa 3. İlçe 3302 numaralı sandığa ait, Kadıköy 1. İlçe 1195 numaralı sandığa ait, Kartal 1. İlçe 1006 numaralı sandıklara ait, Sancaktepe 1. İlçe 1266 numaralı sandığa ait, Sarıyer 1. İlçe 1122 numaralı sandıklara ait, Şile İlçesinde 1001 numaralı sandığa ait, Zeytinburnu 1. İlçe 1040, 1043, 1044, 1057, 1114 ve 1212 numaralı sandıklarda, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimine ait sayım döküm cetvellerinin boş olduğu tespit edilmiştir."
SADİ GÜVEN: TAM KANUNSUZLUK YOK
Daha önce kısa kararda açıklanan sandık kurullarının kamu görevlilerinden oluşmadığı tespiti gerekçeli kararda da şöyle ifade edildi: "İstanbul'da sandık kurulu başkanlığı için ihtiyaç duyulanın 7 katı kadar kamu görevlisi var. Hal böyleyken ilçe seçim kurullarının mülki amirden gelen liste dışından sandık kurulu başkanı seçmesi seçimin güvenilirliğini ortadan kaldırmıştır."
YSK Başkanı Sadi Güven ise muhalefet şerhinde "Seçim kurullarının usulsuz oluşturulması tam kanunsuzluk değildir. Kurullar oluşturulduktan sonra yapılan itirazlar geçerli olmaz" dedi.
NE OLMUŞTU?
Kurul, 6 Mayıs'ta 4'e karşı 7 oyla İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimini iptal etmişti.
Kısa kararda, 31 Mart seçiminin iptali 2 gerekçeye dayandırılmıştı. İlki, 22 sayım döküm cetvelinin boş, 101’inin ise imzasız olması.
İkinci gerekçe ise kamu görevlisi olmayan sandık kurulu üyeleri. 225 sandık kurulu başkanının, seçim kanununun 22'nci maddesine aykırı olarak kamu görevlileri arasından seçilmediği belirtildi.
3 bin 500 sandık kurulu üyesinin de kamu görevlisi olmadığı tespit edildi. (HABER MERKEZİ)
