Bodrum Kalesi’nin silüetini bozacak projeye yargıdan iptal

Rıfat DOĞAN

ARTI GERÇEK - Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanan ve Koruma Kurulu’nca onaylanan Bodrum Kalesi restorasyon ve müze inşaatı projesi, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) tarafından yargıya taşındı.

Dava dilekçesinde 'Alanda bilimsel kazı çalışması dışında başkaca bir kazı yapılmayacağı, iptali istenen karara dayanılarak sürdürülen projede ise Kale içinde kalan 10 bin 700 metrekarelik yeni inşaat ve çevre düzenlemesi çalışması yapılmasının planlandığı, projenin hayata geçirilmesi ile Kale içinde yapılacak hafriyatlar, yıkımlar ve yeni imalatlar nedeniyle geri dönüşü olmayacak hasarlara sebebiyet verileceği, kararların kamu yararına hizmet etmediği uluslararası hukuk ilkelerine uluslararası hukuk ilkelerine, uluslararası anlaşmalara aykırı olduğu' gerekçeleriyle Koruma Kurulu kararının iptali istendi.

'YAPILACAK SERGİ BİNASI KALENİN SİLÜETİNİ BOZACAK'

Muğla 2. İdare Mahkemesi’ne ulaşan projeyle ilgili bilirkişi raporunda 'Kale içinde inşası planlanan Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’nin inşaat alanının kalenin arkeolojik tarihi ve kültürel dokusuna zarar vermesinin çok büyük olasılık olduğu, müzede inşası planlanan 'Batıklar Sergisi' yapısının yüksekliğinin 10 metreyi bulduğu, kale surlarının ise yaklaşık 7 metre olduğu, bu durumda Kale surlarında yaklaşık 3 metre daha fazla yüksekliğe çıkacak yapının Bodrum Kalesinin mevcut silüetini bozacağı' tespitlerine yer verildi.

Restorasyon 'kalenin tarihi ve kültürel dokusuna zarar vereceği' gerekçesiyle iptal edildi.

'PROJE KALENİN TARİHİ VE KÜLTÜREL DOKUSUNA ZARAR VERECEK'

Raporu esas alan İdare Mahkemesi, projenin Bodrum Kalesinin tarihi ve kültürel yapısına zarar vereceğine dikkat çekerek, bakanlık tarafından başlatılan 'Bodrum Kalesi rölöve, restitüsyon ve restorasyon işi' kapsamında hazırlanan ve uygulanacak olan projede yer alan inşai faaliyetlerin davalı idarenin iddia ettiğinin aksine tescilli yapıların bakım, onarım ve iyileştirilmesi kapsamında değerlendirilemeyeceğini, yapılacak/yapılmakta olan faaliyetlerin bu kapsamı aşarak alanın tarihi ve kültürel dokusuna zarar verici olduğunu belirtti.

Müze inşaatı projesi, TMMOB tarafından yargıya taşındı.

'KORUMA KURULU DAHA ÖNCE ALINMIŞ KARARLARA AYKIRI HAREKET EDİYOR'

Koruma Kurulu’nun daha önce alınmış kararlara aykırı hareket edildiğini kaydeden Mahkeme, "Mevcut korunması gerekli yapıları ve görüntüyü tahrip edecek yeni inşai faaliyet niteliğinde olduğu, her ne kadar tescil edilen korunması gerekli kültür ve tabiat varlıklarının korunma alanlarının tespiti ve bu alanlar içinde inşaat ve tesisat yapılıp yapılmayacağı konusunda karar alma yetkisinin Koruma Kurullarına ait olduğu düzenlenmiş ise yetkisini kanundan alan kurulun kanunla getirilen hükümlere aykırı bir düzenleme yapabilmesi mümkün olmadığı gibi kurulun daha önce alınan ilke Koruma Kanunu ve Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu İlke Kararlarına aykırı olarak tesis edildiği anlaşıldığından davaya konu kararlarda hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır" dedi.

Muğla açıklanan nedenlerle dava konusu işlemin iptaline karar verdi.