Hanke'nin enflasyon hesabını ekonomistler beğenmedi
Gelişmekte olan ekonomlere ilişkin analizleri ve döviz kuru tahminleri ile tanınan John Hopkins Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Steve Hanke'nin Türkiye'de yıllık enflasyon hesabı tartışma yarattı.
Hanke, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) resmi verilerine göre mayıs ayında yüzde 12,5 olan enflasyonun 19 Haziran itibariyle yüzde 38,5 olduğunu iddia etti.
www.businessHT.com.tr'de yer alan habere göre, Hanke'nin zımni enflasyon modeli, dolar kuru üzerinden satın alma gücü paritesi değerini de hesaba katarak çalışıyor. Bu modelin kur geçişkenliği oranını ihmal etmesi ve tüm fiyatlar için dolar varsayımı yapması Türkiye için enflasyon oranının resmi verinin çok üzerinde çıkmasına neden olurken Türk ekonomistler Twitter'da profesöre tepki gösterdi.
#Turkey's annual inflation rate measured for yesterday, 6/19/18, is 38%. pic.twitter.com/iAmgH8LJag
— Prof. Steve Hanke (@steve_hanke) 20 Haziran 2018
Garanti Yatırım Yatırım Danışmanlığı Birim Müdürü Tufan Cömert, "Bu saçmalığa bir son verin lütfen. Her şey dolarla fiyatlanmadıkça ya da kur geçişkenliği yüzde 100'e yakın olmadıkça bunun imkansız olduğunu biliyorsunuz. Türkiye örneğinde ikisi de yanlış" dedi.
Professor, please stop this nonsense. You know it is not possible unless everything is priced in the USD or exchange rate pass thru is close to 100%. Both is wrong in the Turkish case.
— Tufan Cömert (@tufancomert) 20 Haziran 2018
Ekonomist Evren Bolgün de, "Zımni enflasyon hipotezinize karşı çıktığım noktalar var" diyerek şunlara dikkat çekti: "Türkiye'de dolar ve Türk Lirası olmak üzere iki para birimi bulunuyor. TL'de değer kaybının enflasyona etkisi yüzde 100 geçişkenliğe sahip değil. Dolar/TL'de günlük volatiliteye dayalı günlük enflasyon hesaplaması doğru değil."
I’ve Oppositions To Your Implied Inflation Hypothesis.
— EVREN BOLGÜN (@ebolgun) 20 Haziran 2018
1-Turkey Is A Double Currency Ruled Country. $ & TL.
TL Depreciation Doesnt Have %100 Passthrough Effect on Inflation.
2-Based on Daily Volatility in $/TL for a Daily Inflation Calculation System isn’t Accurate.
Ekonomist Mahfi Eğilmez ise konuya ilişkin kendisine yöneltilen soru üzerine, "Nasıl ölçtüğünü, neleri hesaba kattığını bilmiyorum. Makaleyi bulamadım. O nedenle bilemiyorum." yanıtını verdi.
Nasıl ölçtüğünü, neleri hesaba kattığını bilmiyorum. Makaleyi bulamadım. O nedenle bilemiyorum.
— Mahfi Eğilmez (@mahfiegilmez) 21 Haziran 2018
HANKE'NİN ENFLASYON MODELİ NASIL ÇALIŞIYOR?
Hanke, 2015 yılında Venezuela resmi enflasyon verilerini açıklamayı durdurduğunda kendi enflasyon modeli ile yaptığı hesaplamaları paylaşmaya başladı. Hanke'nin modeli, bir ekonomide en önemli fiyatın dünyanın rezerv parası olduğuna vurgu yaptığı dolar ile yerel para birimi arasındaki değişim oranı yani kur değeri olduğunu varsayıyor.
"Döviz kurlarında değişim güvenilir şekilde ülkelerin enflasyon oranları için doğru tahminlere dönüştürülebilir" ifadeleriyle modelini savunan Hanke, Satınalma Gücü Paritesi (SGP) hesaplamasında kullanılan ekonomik prensiplerin böyle bir dönüşüme imkan verdiği tezini savunuyor. Modelin atıfta bulunduğu ekonomik prensipler ise 1920'li yıllardan kalma bir hesaplamayı dayanak alıyor. (EKONOMİ SERVİSİ)
