Kadın imamdan Diyanet'e cevap: Kadın imamlık yapabilir

Mehmet Lütfü ÖZDEMİR

ARTI GERÇEK - Kadın hakları aktivisti, hukukçu ve yazar Seyran Ateş’in başını çektiği bir grup ‘Özgürlükçü Müslüman’ Almanya’nın başkenti Berlin’de kadınların ve erkeklerin birlikte ibadet edip vaaz verdiği bir cami açtı. Cami, yazar Goethe ile bilgin İbn Rüşd’ün adını taşıyor.

Diyanet İşleri Başkanlığı, Berlin'de kadın ile erkeklerin birlikte ibadet ettiği ‘özgürlükçü cami’ ile ilgili yaptığı açıklamada ‘İbn-i Rüşd-Goethe Camii’nin Fethullah Gülen hareketiyle bağlantılı olduğunu öne sürdü. Diyanet, "Din mühendisliği projesi olduğu açıktır. İslam’ın on dört asırlık değişmez sabiteleri olarak devam edegelen bir ibadetini laubalice değiştirmeye kalkışmak asla bir fikir ve düşünce özgürlüğü olarak değerlendirilemez" açıklaması yaptı.

Mısır Yüksek Fetva Kurulu Darul İfta da Berlin'deki girişimi "Kadınların erkeklerle birlikte namaz kılamayacağı, kadının başını bağlamadan dua edemeyeceği ve erkeklerin namaz kıldı​​ğı yerde kadının imamlık yapamayacağı" şeklinde eleştirdi.

Artı Gerçek’e konuşan Seyran Ateş, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın ve Mısır Yüksek Fetva Kurulu Darul İfta’nın yaptığı açıklama ve eleştirilere cevap verdi.

"KUR'AN'DA KADIN-ERKEK AYRI NAMAZ KILACAK DİYE BİR ŞEY YOK!"

"Tüm dünya İslam’ı, ‘İslam eşittir Terör’ olarak görüyor. 14 asır erkek egemen bir gelenek baskısı altında olan İslam anlayışının İslam’ı ne hale getirdiğini görüyoruz" diyen Ateş, "Namazda kadın imam olabilir mi olamaz mı, kadın erkek birlikte namaz olur mu olmaz mı? Kur’an’da bunlarla ilgili hiçbir açıklama yoktur, yani yasak değil yasak olsa direk yazardı, başka konular net ve çok açık" sözleriyle eleştirilerin yerinde olmadığı görüşünü savunuyor.

Ateş, Diyanet’in konu hakkındaki görüşünü de temelsiz buluyor.

BUNLARI YASAKLAYAN BİR AYET VAR MI?

Kadın imam oluyor ve kadın-erkek birlikte namaz kılıyor. Bunları yasaklayan bir ayet var mı? İçtihadı kendiniz mi oluşturdunuz? sorusu üzerine Ateş, "Yasaklayan bir ayet yok. Yasak olduğunu iddia edenler göstersinler" şeklinde cevapladı.

'KARŞI ÇIKANLAR SADECE KÜFÜR EDİYOR'

Ateş, "Mısır Yüksek Fetva Kurulu Darul İfta’nın görüşü temelsizdir, bunların yasak olduğuna dair ayet gösteremezler. Ayet göstermiyorlar. Yok çünkü. Sadece kaba güç, tehdit ve küfür kullanıyorlar" dedi.

İSLAM YORUMA AÇIKTIR VE GELİŞTİRİLMELİDİR

"İslam’ın doğduğu Arap dil, tarih ve kültür evreni dışında yeniden yorumlanıp ifadelendirilmesi mümkündür" diyen Ateş, "Kesinlikle mümkün ve yapılmadı değil. Tarihte bunu yapan çok insan oldu. Sadece şiddetli bir şekilde bastırıldılar. Şimdi bize de aynı baskıyı uygulamaya çalışıyorlar. Vazgeçip meydanı gericilere bırakmanız için" diyerek tepkisini ortaya koyuyor.

BU CAMİ HERKESE AÇIK

Ateş, böyle bir camiyi daha bir yıl önce "rüya" olarak görüyordu. Ama şimdi gerçek oldu. İbni Rüşd-Goethe Camisi, Berlin’in Moabit semtinde Protestan kilisesine bağlı Johanniskirche’nin bir binasının üçüncü katında 16 Haziran'da açıldı. Ateş "İleride bizim kendimize ait bir binamızın olmalı" dileğinde de bulunuyor.

Almanya’da tutucu İslam birliklerine alternatif bir duruş için bu caminin "görünebilir" olmasının önemli olduğunu belirtiyor. Ateş tarafından kurulan cami fark gözetmeden Sünni, Alevi, Şii ve Sufilere aynı derecede açık olacak. Burada kadınlar ve erkekler eşit haklarla aynı mekanda dualarını edebilecek. Vaaza gelince: Ateş bizzat imamlık eğitimine başlamış bulunuyor.

KADIN HAKLARI İÇİN

Kadın haklarından yana tavır alma, dahası bu uğurda mücadele Seyran Ateş’in yaşamını temsil ediyor. Ailesi tutucu dindar Müslümanlardan olan Ateş, 17 yaşında evden kaçmış. Berlin Hür Üniversite’de hukuk öğrenimi görmüş ve daha resmen avukatlık görevine başlamadan önce göçmen kadınlara hukuk danışmanlığı yapmaya başlamış. O günden bu yana da zorla evlendirme, namus cinayeti ve başörtüsü zorlamasına karşı uğraş veriyor.

İKİ ÜNLÜ İSİMLE ANILAN CAMİ

Ateş kendisini "laik Müslüman" olarak tanımlıyor. Kendini böyle gören tek kişi de o değil, giderek büyüyen "Reformcu Müslümanlar" grubunun üyesi. Grubun üyelerinden biri de Freiburglu İslam bilimci Abdel-Hakim Ourghi. Berlin’deki caminin kuruluşunda onun da katkısı var; uzun vadede bu cami çevresinde özgürlükçü bir Müslüman cemaatin oluşması isteniyor. Yeni caminin ismi bu özgürlükçü düşüncenin uzun bir geçmişi olduğunu hatırlatıyor: "Doğu-Batı Divanı"nın yazarı Wolfgang von Goethe (1749–1832) ile çığır açıcı düşünür İbni Rüşd (Latince adı Averroes, 1126–1198) nihayetinde bu projeye ismi verilen iki büyük sima.

‘SELAM, İMAM HANIM’

Köln kentinde de 2012 yılında kurulan Ren Bölgesi Müslüman Cemaati de, bir Protestan kilisesinin çatısı altında ibadet ediyor. 1970’li yılların sonunda Hristiyanlıktan Müslümanlığa geçen İslam bilimci Rabeya Müller de bu cemaatin kadın imamı.

Seyran Ateş, caminin açılışına paralel olarak "Selam, Frau Imamin" (‘Selam, İmam Hanım’) adlı bir de kitap yayınladı. Ateş kitabında, Alman İslam Konferansı'nın, "İslam’ı yorumlama konusunda önceliği" Diyanet İşleri Türk İslam Birliği (DİTİB) gibi İslami kuruluşlara vermesini eleştiriyor.