Şubat ayında yayınlanması beklenen ABD’nin yeni yaptırım listesi şimdiden Rusya oligarşi kesimini korkutmuş durumda. Bu yaptırımdan kurtulmak için kendi ülkelerinin çıkarlarına ihanet etmeye, ülkenin savunma sanayisinden çekilmeye hazırlar. Özel sermayenin Rusya ekonomisini finanse etmekten vazgeçmesi bu sermayenin bundan sonraki varlığının gereksizliği düşüncesini ortaya çıkarıyor.
Bugün Rusya’nın zenginleri paralarını ülkenin dışına çıkarmayı tercih ediyorlar. Halbuki onlar bu zenginliği Rusya’nın "ulusal değerleri" -petrol, gaz ve benzeri yer altı ve yer üstü kaynakları- sayesinde elde ettiler ve etmeye devam ediyorlar. Yani tüm bu zenginliği onlara "Rusya ana" sağladı ve bu zenginlik dış dünyada, tatil ülkelerinde onların ev ve villalarına dönüşmekte.
ABD ekonomik araştırmalar bürosunun verilerine göre bu Rusya zenginleri yaklaşık 76 trilyon rubleyi offshore'larda (açık deniz, dış ülkeler) tutuyor. Jeopolitik arenada Rusya’nın en büyük rakibi olan ABD Rusya zenginlerinin ne kadar parayı Avrupa ve başka ülkelere çıkardığını biliyor.
Rusya zenginlerinin bir kısmı ülkelerinin vergi ödeyen sakinleri olmaktan çıkmış. Böylelikle 2014 yılında kabul edilen ve dış şirketlerde para bulunduran vatandaşların vergi ödemesine ilişkin kanundan kurtulmuşlar. Dış ülkelerdeki yatırımların ve ülke içinde iş yapan sermayenin ülkede vergi ödemesine ilişkin kanun Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in inisiyatifiyle kabul edilmişti. Bu kanun vergi yasasını yeniden düzenlemişti. Bu düzelmeler sayesinde dışarıda yatırım yapan şirketler vergi ödemeye mecbur kılınmıştı.
Bundan kaçabilmek ve vergiden muaf olabilmek için birçok iş adamı ülkenin vergi mükellefliğinden çıkıyor ve bunu da vergi yasasına göre ülkede yılda 183 günden daha az zaman bulunarak yapıyorlar.
Malta 2013 yılında yatırım karşılığında ikinci vatandaşlık verme kampanyasını başlattı. Gelişme stratejisi açısından değerlendirirsek çok zekice bir fikir. Bu "yatırımın" miktarı ise 880.000 Euro. Yani rubleye çevirince 60 milyon ruble. Küçümsenecek bir miktar değil. Malta’nın resmi sitesinde yayınlanan bu yatırımcıların listesi, adları ve soyadları sert tartışmalara neden oldu. Peki neden ve ne için? Birçok Rusya vatandaşı kendisini Maltalı saymaya başladı. Birçok isim Rusya elitlerine aittir: Alfa-Bank başkan yardımcısı, OL Grup sahibi (ailesi de dahil), "Beluga grup" alkol şirketinin sahibi, Kasperski şirketinin ana menajeri, Rusya Lenovo başkanı ve birçok farklı isimler. Bunların çoğu 2017 yılında dolar zengini milyarlar listesine girdiler ve hepsi de zenginliklerini Rusya’da elde ettiler. Ve çoğunluğu da bu paraları devlet ihaleleri sayesinde kazandılar.
2014 yılında AB’nin Rusya’ya karşı yürüttüğü hibrid savaşı aktifleşti. Malta ise AB üyesi ülkedir. Yani doğal olarak şimdiden birçok oligarşi kesiminin AB tarafını tutuğundan söz edebilir miyiz? Yoksa onlara ne için ikinci bir vatandaşlık (AB ülkesinin) lazım? Herhalde 166 ülkeye vizesiz seyahat etmek için değil. Eğer bir darbe olursa devlet ihalelerinden para kazanan bu zengin kesim kimin tarafını tutacak? Büyük ihtimale çantalarını toplayıp AB’ye göç edecekler...
Rusya’nın 500 zengin işadamının dörtte üçü vergi ödememek için ülkeyi terk etti. Kimse onların Forbes 100 zenginler listesine girmelerine neden olan paraları göstermek istemiyor.
Birincisi, iş adamları güvensizlikten söz ediyorlar. Hiçbir şeye, birbirlerine karşı ve devlete karşı güvensizlikten söz ediyorlar.
Bundan dolayı en zengin Rusyalı iş adamları geleceğe güven duymuyorlar ve alternatif çıkış arayışına girdiler. Özellikle de başka ülkelerin vatandaşlığına geçerek. Bu ülkeler arasında en çok rağbet gören Malta'dır.
Son dönemde Rusya oligarşisi vatan kavramını ikiye bölmüş durumda: Rusya ve AB (batı). Rusya karşıtı yaptırımları destekleyen bir ülke bütçesine büyük paralar yatırarak kendi ülkelerinin jeopolitik çıkarlarını göz ardı ediyorlar. Bunun adı ihanettir, başka bir şey değil.
Ama yasal boyuttan bakılırsa onlar hiçbir suç işlemiyorlar. Rusya’da çifte vatandaşlık hakkı var. Herkes elitlerin niye böyle bir adıma baş vurduklarını gayet iyi biliyor. Büyük ihtimale buna karşı bir yaptırım olacak.
